ఆరోగ్యదాయిని.. అమ్మకు బోనం

Updated : 30 Jun 2022 09:15 IST

ప్రకృతికీ మనిషికీ విడదీయరాని బంధం ఉంది. మానవాతీత శక్తి మనల్ని నడిపిస్తోందని అనాదిగా నమ్ముతున్నాం. మన పుట్టుక, జీవనం, మరణం.. అన్నీ చిత్రవిచిత్రాలే. వాటి వెనుక శాస్త్రీయత ఎంత ఉన్నా.. విప్పలేని చిక్కుముళ్లెన్నో! అవి ప్రశ్నలుగానే మిగులు తున్నాయి. ఒక్కోసారి ఆలోచనాపటిమతో మనల్ని మనం స్థిమితపరచుకున్నా అనేక సందర్భాల్లో దైవశక్తిని విశ్వసించి ఆత్మస్థైర్యం పొందుతుంటాం. బోనాలు అందుకు సాక్షాత్కారం.

సృష్టికి మూలమైన శక్తిరూపంగా ‘అమ్మ’ దుర్గమ్మగా, కాళీమాతగా ఎన్నో రూపాల్లో పూజలందుకుంటోంది. దుష్టసంహరణార్థం పలు అవతారాలు దాల్చిన అమ్మవారు గ్రామ ప్రజల్ని, పాడిపంటల్ని కాపాడేందుకు గ్రామదేవతగా సాక్షాత్కరిస్తుంది. జగదాంబ, ఎల్లమ్మ, రేణుక, చండీ, మహంకాళి, దుర్గ, పోశమ్మ, మైసమ్మ, ముత్యాలమ్మ, డొక్కలమ్మ, కట్టమైసమ్మ, గండిమైసమ్మ- ఇలా తీరొక్క రూపాల్లో వెలసిన అమ్మవారిని పూజించి, ఆమె కృపతో రక్షణ పొందిన ప్రజలు, ఆషాఢ, శ్రావణ మాసాల్లో కృతజ్ఞతతో పూజిస్తారు. ఏడాదంతా కాపాడమంటూ వేడుకుంటారు.
తెలంగాణలో అమ్మవారిని పూజించే ఉత్సవం బోనాల పండుగ. సంస్కృతీ సంప్రదాయాలు కలబోసిన గ్రామదేవతల పండుగిది. ఆషాఢమాసంలో మొదలైన బోనాలు ఆ నెలంతా కొనసాగుతూ ఆదివారం నాడు బోనమెత్తే కార్యక్రమం అంగరంగవైభవంగా సాగుతుంది. ఆయా ఊళ్లలో, ఆయా బజారుల్లో తమ ప్రత్యేక రోజుల్లో బోనమెత్తి పండుగ జరుపుకుంటారు.
ప్రస్తుతం బోనాలు తెలంగాణ రాష్ట్ర పండుగగా ఘనంగా నిర్వహిస్తున్నా.. నిజానికి ఈ వైభవం ఇప్పటిది కాదు. కాకతీయుల కాలంలో కాకతీ దేవతకు బోనాలు సమర్పించినట్లు ఆధారాలున్నాయి.
ఆషాఢంలో బోనాలు.. విశేషాలు..
బోనం అంటే భోజనం, అన్నం. పాడిపంటల్ని వృద్ధి చేసిన తల్లికి కృతజ్ఞతగా నిండుగా భోజనాన్ని సమర్పించడమే బోనాలు. వర్షాకాలం ఆరంభమై వానలతో నీటి గుంటలతో ఊరంతా చిత్తడిగా పాచిపట్టినట్టుగా ఉండి అంటువ్యాధులు ప్రబలుతుంటాయి కనుక ఇంటినీ, ఊరినీ శుభ్రంచేస్తారు. సాన్పి (కళ్లాపి), ముగ్గు, వేపాకు, పసుపులతో సూక్ష్మక్రిములు దూరమౌతాయి.
బోనాలకు దగ్గరి బంధువులను పిలుచుకుంటారు. భక్తిశ్రద్ధలతో పూజలు నిర్వహిస్తారు. పసుపు రాసి వేపాకులతో అలంకరించిన బోనం కుండలో అన్నం, ఉల్లిగడ్డ, మిరియాలు, పరమాన్నం మొదలైనవి ఉంచి మూతపెట్టి, మూతలో నూనె పోసి, దీపం వెలిగిస్తారు. మొదట ఇంట్లో దేవుడి దగ్గరుంచి, తర్వాత ఆ బజారులోఉన్న దేవతామూర్తి గుడికి తీసుకెళ్తారు. మహిళలు కొత్త దుస్తులతో ముస్తాబై, తలపై బోనాన్ని పెటుకోగా.. కుటుంబసభ్యులు పూజా సామగ్రి తీసుకెళ్తారు. ఇంకొందరు అమ్మవారికి ఒడిబియ్యం, పూలు, గాజులు సమర్పిస్తారు. వంశం అభివృద్ధి చెంది, పిల్లాపాపలతో ఇల్లు ఆనందంగా ఉండాలని తొట్టెల కడతామని మొక్కులు చెల్లిస్తారు. బోనంతో ఇంటి నుంచి బయల్దేరేవేళ నీటితో సాకను పోస్తారు. మశూచి లాంటి అనారోగ్యాలు రాకూడదంటూ గుడి ముందు సాకబోయడం చూస్తాం. బోనాలవేళ జంతుబలి కూడా ఉంటుంది. ఇటీవల కోడిని సమర్పిస్తున్నారు. వైభవంగా సాగే బోనాల ఉత్సవం భాగ్యనగరానికే శోభను తెచ్చేలా నిర్వహిస్తారు.
గోలుకొండ ఖిల్లా మీద జగదాంబిక
మా నాగాంబిక
డప్పుల మోతలు అమ్మా జగదాంబ
దరువుల చప్పుడు అమ్మా జగదాంబ
అంటూ డప్పుల మోతలతో సాగే బోనాల పాటలతో జంటనగరాలు ఉత్సాహంతో పోటెత్తుతాయి. పల్లెల్లోనూ పట్టణాల్లోనూ శోభాయమానంగా వెలిగే ఈ ఉత్సవం ఉత్సాహం నింపే సంబురం. జులై 3న గోలకొండ జగదాంబ అమ్మవారితో మొదలయ్యే బోనాలు జులై 24న సికింద్రాబాద్‌ ఉజ్జయిని అమ్మవారి మహంకాళి జాతరగా ముగుస్తుంది. లాల్‌ దర్వాజ తదితర ప్రాంతాల్లోనూ ఈ ఉత్సవాలు దివ్యంగా సాగుతాయి.
సుఖ, సంతోషాలను ప్రసాదించే దేవతామూర్తులను కృతజ్ఞతతో శాంత పరిచే పండుగిది. ఇందులో కొంత శాంతం, కొంత రౌద్రం ఉంటుంది. ఘటం, రంగం, పోతు రాజుల విన్యాసం- ముఖ్య ఘట్టాలు. బోనం కుండను ఘటం అంటూ దేవి పుట్టింటికి వచ్చిందని, ఆమె సోదరులు పోతురాజులు వెంటరాగా, రంగంలో భవిష్యవాణిని వినిపించడం చూస్తాం.
కుటుంబ ఆచారంగా, కృతజ్ఞతాసూచకంగా సాగే ఆషాఢబోనాలు తెలంగాణ ప్రత్యేకం. కొన్ని ప్రాంతాల్లో శ్రావణమాసంలోనూ బోనాలు జరుపుకోవడం ఆనవాయితీగా ఉంది. అనాదిగా ఉన్న ఈ గ్రామ దేవతారాధన నేటికీ కొనసాగడం దివ్యమైన అంశం. సౌభాగ్య ఆరోగ్య ప్రదాత అయిన అమ్మను బోనాల వేళ పూజించి తరిద్దాం.

-డాక్టర్ బండారు సుజాత శేఖర్, దేవరకొండ

Tags :

గమనిక: ఈనాడు.నెట్‌లో కనిపించే వ్యాపార ప్రకటనలు వివిధ దేశాల్లోని వ్యాపారస్తులు, సంస్థల నుంచి వస్తాయి. కొన్ని ప్రకటనలు పాఠకుల అభిరుచిననుసరించి కృత్రిమ మేధస్సుతో పంపబడతాయి. పాఠకులు తగిన జాగ్రత్త వహించి, ఉత్పత్తులు లేదా సేవల గురించి సముచిత విచారణ చేసి కొనుగోలు చేయాలి. ఆయా ఉత్పత్తులు / సేవల నాణ్యత లేదా లోపాలకు ఈనాడు యాజమాన్యం బాధ్యత వహించదు. ఈ విషయంలో ఉత్తర ప్రత్యుత్తరాలకి తావు లేదు.