20 ఏళ్ల తర్వాత సీపీఎస్‌ఈ ప్రైవేటీకరణ

కేంద్ర ప్రభుత్వ రంగ సంస్థల (సీపీఎస్‌ఈలు)ను ప్రైవేటీకరించడం 2003-04 తరవాత మళ్లీ  ఎయిరిండియాతో ప్రారంభమైంది. ఎయిరిండియాకు టాటాలు రూ.18,000 కోట్లు చెల్లిస్తున్నారు. ఓ సంస్థను ప్రైవేటీకరించడం ద్వారా ప్రభుత్వం సమీకరించిన అత్యధిక నిధులు ఇవే. 1999-2000 సంవత్సరం నుంచి 2003-04 మధ్య 10 సీపీఎస్‌ఈలను ప్రైవేటీకరించడం ద్వారా ప్రభుత్వం సుమారు రూ.5,000 కోట్లు సమీకరించింది. హోటల్‌ కార్పొరేషన్‌ ఆఫ్‌ ఇండియాలో (హెచ్‌సీఐ) మూడు హోటళ్లు, ఐటీడీసీలో 18 హోటళ్లను కూడా ఆ సమయంలో ప్రభుత్వం విక్రయించింది.

1999-00 నుంచి 2003-24 మధ్య ప్రైవేటీకరణ అయిన కేంద్ర ప్రభుత్వ రంగ సంస్థలు
సంవత్సరం               సంస్థ                           విక్రయ విలువ
1999-00              మోడర్న్‌ ఫుడ్‌ ఇండస్ట్రీస్‌              రూ.105 కోట్లు
2000-01             బాల్కో, లాగన్‌ జూట్‌ మెషినరీ        రూ.554 కోట్లు
2001-02             వీఎస్‌ఎన్‌ఎల్‌, కంప్యూటర్‌ మెయింట్‌నెన్స్‌
                    కార్పొరేషన్‌, హిందుస్థాన్‌ టెలిప్రింటర్స్‌,
                    ప్రదీప్‌ ఫాస్ఫేట్‌, హెచ్‌సీఐ, ఐటీడీసీలో
                    కొన్ని హోటళ్లు                       రూ.2,089 కోట్లు
2002-03              హిందుస్థాన్‌ జింక్‌, ఇండియన్‌ పెట్రో
                    కెమికల్స్‌ కార్పొరేషన్‌, ఐటీడీసీలో
                    కొన్ని హోటళ్లు                         రూ.2,335 కోట్లు
2003-04              హెచ్‌జెడ్‌ఎల్‌, జెస్సోప్‌ అండ్‌ కో       రూ.342 కోట్లు

ప్రభుత్వ రంగ సంస్థల చేతికి...

కొన్ని ప్రభుత్వ రంగ సంస్థల్లో మెజార్టీ వాటాను అదే రంగంలోని కొన్ని ప్రభుత్వ రంగ సంస్థలకు కూడా ప్రభుత్వం విక్రయించింది.

* 2001-02లో బుర్మా పెట్రోలియమ్‌లో 74 శాతం వాటాను ఇండియన్‌ ఆయిల్‌ కార్పొరేషన్‌కు రూ.1,153 కోట్లకు విక్రయించింది.

* హెచ్‌పీసీఎల్‌లో ప్రభుత్వ వాటాను 2018లో రూ.36,915 కోట్లకు ఆయిల్‌ అండ్‌ నేచురల్‌ గ్యాస్‌ కార్పొరేషన్‌ (ఓఎన్‌జీసీ) కొనుగోలు చేసింది.

* 2018-19లో ఆర్‌ఈసీలో ప్రభుత్వానికి చెందిన 52.63 శాతం వాటాను పవర్‌ ఫైనాన్స్‌ కార్పొరేషన్‌ (పీఎఫ్‌సీ) రూ.14,500 కోట్లకు కొనుగోలు చేసింది.

* 2000-01 నుంచి 2019-20 మధ్య తొమ్మిది సీపీఎస్‌ఈల్లో ప్రభుత్వం తనకున్న పూర్తి వాటాను ఇతర ప్రభుత్వ రంగ సంస్థలకు విక్రయించింది. తద్వారా రూ.53,450 కోట్లు సమీకరించింది.

* 2004 తర్వాత ప్రైవేటీకరణ ప్రక్రియల జోలికి ప్రభుత్వం వెళ్లలేదు. ఎఫ్‌పీఓ, ఓఎఫ్‌ఎస్‌ ద్వారా సీపీఎస్‌ఈల్లో మైనార్టీ వాటాలను ప్రభుత్వం విక్రయించడంపై దృష్టి పెట్టడమే ఇందుకు కారణం.