యుద్ధనౌకనే లేపే అయస్కాంతం

శిలాజ ఇంధనాలు, పునరుత్పాదనకు వీలుకాని ఇతరత్రా ఇంధనాల స్థానాన్ని శుద్ధ ఇంధనంతో భర్తీ చేయటంపై ప్రపంచవ్యాప్తంగా ప్రయత్నాలు సాగు తున్నాయి. ఈ దిశగా ఫ్రాన్స్‌లో మరో ముందడుగు పడింది. సూర్యుడిలో శక్తి ఉత్పాదన ప్రక్రియను అనుకరించే ఫ్యూజన్‌ రియాక్టర్‌లో బిగించటానికి అత్యంత శక్తిమంతమైన అయస్కాంతం సిద్ధమైంది. సెంట్రల్‌ సాలినాయిడ్‌గా పిలిచే ఇది యుద్ధనౌకను 6 అడుగుల ఎత్తువరకు గాలిలోకి లేపగలదు! ఫ్రాన్స్‌ ఇంధన ప్రాజెక్టులో ప్రధాన పాత్ర పోషించే దీన్ని అమెరికాకు చెందిన జనరల్‌ అటోమిక్స్‌ సంస్థ రూపొందించింది. దక్షిణ ఫ్రాన్స్‌లోని ఐటీఈఆర్‌ (ఇంటర్నేషనల్‌ థర్మోన్యూక్లియర్‌ ఎక్స్‌పెరిమెంటల్‌ రియాక్టర్‌) కేంద్రానికి తరలిస్తోంది. రియాక్టర్‌కు ఈ అయస్కాంతమే గుండె కాయ. ఐటీఈఆర్‌ ప్లాస్మాలో శక్తిమంతమైన విద్యుత్‌ని పుట్టించేది ఇదే. ఫ్యూజన్‌ ప్రతిచర్యను నియంత్రించటంలో సహకరిస్తుంది. ఈ ప్రాజెక్టులో భాగంగా హైడ్రోజన్‌ ప్లాస్మాని 15 కోట్ల డిగ్రీల సెల్సియస్‌ వరకు వేడి చేస్తారు. ఇది సూర్యుడి కేంద్రకంతో పోలిస్తే 10 రెట్లు ఎక్కువ వేడి కలిగి ఉంటుంది. విడి భాగాలన్నింటినీ కలిపిన తర్వాత ఈ అయస్కాంతం 59 అడుగుల పొడవు, 14 అడుగుల వెడల్పుతో వేయి టన్నుల బరువు తూగుతుంది. దీని అయస్కాత బలం భూ అయస్కాంత క్షేత్రం కన్నా సుమారు 2,80,000 రెట్లు ఎక్కువ కావటం విశేషం.