బతుకమ్మ పాటల్లో స్త్రీ జీవనచిత్రం..!
‘బతుకమ్మ బతుకమ్మ ఉయ్యాలో.. బంగారు బతుకమ్మ ఉయ్యాలో..’ అంటూ రంగురంగుల పూలతో బతుకమ్మలను పేర్చి.. పాటలు పాడుతూ, పాటలకు తగ్గట్లుగా లయబద్ధంగా చప్పట్లు కొడుతూ మహిళలందరూ ఎంతో సరదాగా బతుకమ్మ పండగ జరుపుకొంటున్నారు. బతుకమ్మలో పూలు, నైవేద్యాలు....
‘బతుకమ్మ బతుకమ్మ ఉయ్యాలో.. బంగారు బతుకమ్మ ఉయ్యాలో..’ అంటూ రంగురంగుల పూలతో బతుకమ్మలను పేర్చి.. పాటలు పాడుతూ, పాటలకు తగ్గట్లుగా లయబద్ధంగా చప్పట్లు కొడుతూ మహిళలందరూ ఎంతో సరదాగా బతుకమ్మ పండగ జరుపుకొంటున్నారు. బతుకమ్మలో పూలు, నైవేద్యాలు ఒకెత్తయితే.. బతుకమ్మ పాటల సందడి మరో ఎత్తు. వినసొంపుగా ఉండే ఈ పాటలు ఆడవారి ఆత్మగౌరవానికి, వారి జీవన చిత్రానికి ప్రతీకగా నిలుస్తాయి..
బతుకమ్మ పాటల్లో ఆనాటి స్త్రీల జీవితాలు కళ్లకు కట్టినట్లుగా కనిపిస్తాయి. అందుకే బతుకమ్మ అంటే స్త్రీ.. స్త్రీ అంటే బతుకమ్మ అన్నట్లుగా ఈ పండగ మన సంస్కృతిలో మమేకమైంది. బతుకమ్మ పండగలో అణువణువునా స్త్రీత్వం ఉట్టిపడుతుంది. వారి అస్తిత్వ పోరాటం కూడా కనిపిస్తుంది.
❀ 'కలవారి కోడలూ ఉయ్యాలో.. కనకమహాలక్ష్మి ఉయ్యాలో..'
'కడుగుతున్నది పప్పు ఉయ్యాలో.. కడవలో బోసి ఉయ్యాలో..'
లాంటి పాటల్లో అప్పటి సామాజిక స్థితిగతుల గురించి అవగతమవుతుంది. ఆ కాలంలో అమ్మాయిలు పెళ్లయిన తర్వాత పుట్టింటికి వచ్చేది కేవలం బతుకమ్మ పండగకి మాత్రమే.. ఆ పండక్కి ఆమెను ఇంటికి తీసుకురావడానికి పుట్టింటివారు ఎవరో ఒకరు బహుమతులతో వెళ్లి తీసుకురావాల్సి వచ్చేది. ఇదే ఇతివృత్తంలో సాగే పాటలు ఎన్నో ఉన్నాయి. అలాంటివాటిలో ముఖ్యమైనది ఈ పాట. ఈ పాటలు అప్పటి కాలంలో స్త్రీల జీవన చిత్రాన్ని వివరిస్తాయి.
❀ 'కట్టమీద రెండు ఉయ్యాలో.. కల్యాప చెట్లు ఉయ్యాలో..'
గాలి వానలొచ్చె ఉయ్యాలో.. కొమ్మలే వల్లాడు ఉయ్యాలో..
వర్షాకాలంలో చక్కటి వానలు పడితే స్త్రీలు ఎలాంటి పనుల్లో భాగం పంచుకుంటారో తెలిపే పాట ఇది. స్త్రీలు కుటుంబ ఆదాయంలో పాలుపంచుకోవడం ఇప్పుడు కొత్తగా వచ్చిందేమీ కాదు.. అప్పట్లోనూ స్త్రీలు ఆర్థిక వ్యవస్థలో ముఖ్యపాత్ర పోషించేవారు. మగవారితో పాటు వారూ పొలం పనులకు వెళ్లి.. తమ కుటుంబ ఆదాయం కోసం పాటుపడేవారు. ఇదే ఈ పాటలోనూ అర్థమవుతుంది. అంతేకాదు.. దీని ద్వారా అప్పటి సామాజిక పరిస్థితులు కూడా అవగతమవుతాయి.
❀ 'చిన్న చేతికి రెండు ఉయ్యాలో.. సన్నపు గాజులు ఉయ్యాలో..' వంటి పాటలు స్త్రీలకు అలంకరణపై ఉన్న ఇష్టాన్ని చూపుతాయి. అంతేకాదు.. ఎలా ముస్తాబవ్వాలో కూడా ఇలాంటి పాటలు వివరిస్తాయి. ఇవే కాదు.. 'శుక్రవారం నాడు ఉయ్యాలో.. లేచెనే గౌరమ్మ ఉయ్యాలో.. చన్నీటి జలకాలు ఉయ్యాలో.. ఆడెనే గౌరమ్మ ఉయ్యాలో..' వంటి పాటల్లోనూ అప్పటి స్త్రీల కట్టూబొట్టు వంటివి కనిపిస్తాయి.. బతుకమ్మ పాటలన్నీ స్త్రీల జీవితాల నుంచి తీసుకున్నవే.. ఇవన్నీ అప్పటికప్పుడు ఆశువుగా పాడే పాటలు.. అందుకే చాలాకాలం వరకూ బతుకమ్మ పాటలకు ఎక్కడా రాత రూపం లేకుండా పోయింది. ఆ తర్వాతే కొంతమంది నడుం కట్టి బతుకమ్మ పాటలను భవిష్యత్ తరాలకు అందించేందుకు వాటిని రాత రూపంలోకి తీసుకురావడం ప్రారంభించారు.
❀ కేవలం సామాజిక ముఖచిత్రమే కాదు.. స్త్రీలు తమ బిడ్డలకు చెప్పే కథలు, మహిళలు నిత్యజీవితంలో చేసే పనులు.. వారు మెట్టినింట్లో పడే కష్టాలు.. ఇలా ఒకటేమిటి? ఏదైనా బతుకమ్మ పాటగా మారేది.. చాలావరకూ బతుకమ్మ పాటల్లో అనుబంధాల సౌరభాలు ఎక్కువగా కనిపిస్తాయి. స్త్రీలు తమ బంధాలను ఎంత జాగ్రత్తగా పెంచిపోషిస్తారో బతుకమ్మ పాటల ద్వారా పూర్తిగా అవగతమవుతుంది.
'శ్రీరాముని తల్లి ఉయ్యాలో.. ప్రేమతో శాంతను ఉయ్యాలో..' వంటి పాటల్లో పెళ్లి అయిన తర్వాత బిడ్డ అత్తారింట్లో ఎలా ఉండాలో.. ఒక కూతురికి తల్లి చెబుతున్నట్లుగా సాగుతాయి.
❀ 'ఇద్దరక్క చెల్లెళ్లు ఉయ్యాలో.. ఒక్కూరికిచ్చి ఉయ్యాలో..'
'ఒక్కడే మాయన్న ఉయ్యాలో.. వచ్చన్న పోడు ఉయ్యాలో..'
పూర్వం ఒక ఇంట్లో ఇద్దరు అక్కాచెల్లెళ్లుంటే వారిద్దరినీ ఒకే వూరికి కోడళ్లుగా పంపేవారట. ఇదే విషయాన్ని నేటి తరానికి కళ్లకు కట్టినట్లు చూపుతుందీ అద్భుతమైన బతుకమ్మ పాట. పండగలైనా, ప్రత్యేక సందర్భాలైనా ఆడపిల్లల్ని మెట్టినింటి నుంచి పుట్టింటికి తీసుకురావడంలో అన్న పాత్ర ఎంత కీలకమైందో తెలుపుతూ.. అన్నాచెల్లెళ్ల అనుబంధానికి అసలు సిసలైన అర్థం చెబుతుందీ పాట. ఇలా తోబుట్టువుల ప్రేమను చాటే బతుకమ్మ పాటలు కోకొల్లలు.
❀ కేవలం నాటి కాలంలో స్త్రీల జీవితాలను కళ్లకు కట్టినట్లు చూపడమే కాదు.. పురాణ కాలపు ఇతివృత్తాలను చాటేలా కూడా ఈ బతుకు పాటలు సాగుతాయి.
'జనకు జనకునింట్ల ఉయ్యాలో.. సత్య జనకునింట్ల ఉయ్యాలో..'
పుట్టింది సీతమ్మ ఉయ్యాలో.. పూరుడేగోరింది ఉయ్యాలో..'
ఇలా సీతమ్మ పుట్టుక గురించి వివరిస్తూ సాగే ఓ మనోహరమైన పాట ఇది.
అలాగే 'ఆనాటి కాలాన ఉయ్యాలో.. ధర్మాంగుడను రాజు ఉయ్యాలో..'
'ఆ రాజు భార్యయు ఉయ్యాలో.. అతి సత్యవతియండ్రు ఉయ్యాలో..'
ఆ వరాల తల్లి లక్ష్మీదేవే బతుకమ్మగా పుట్టినట్లు ప్రాచుర్యంలో ఉన్న ఈ పాట వీనుల విందు చేస్తుంది.
అలాగే 'చిత్తూ చిత్తుల బొమ్మ శివునీ ముద్దుల గుమ్మ..'
'బంగారు బొమ్మ దొరికెనమ్మో ఈ వాడలోన..' ఇలా పార్వతీ దేవి మహిమల్ని కొలుస్తూ, ఆమెనే స్మరిస్తూ సాగుతుందీ పాట. ఇలా చెప్పుకుంటూ పోతే కొన్ని వేల బతుకమ్మ పాటలు స్త్రీల నోళ్లలో నానుతుంటాయి.
❀ బతుకమ్మ ఆడే క్రమంలోనే కాదు.. రంగురంగుల పూలతో అందమైన బతుకమ్మలు రూపుదిద్దుకునే క్రమంలోనూ అతివలు పాటలు పాడుతుంటారు.
'ఏమేమి పువ్వొప్పునే గౌరమ్మ.. ఏమేమి కాయొప్పునే గౌరమ్మ..'
'తంగేడు పువ్వొప్పునే గౌరమ్మ.. తంగేడు కాయొప్పునే గౌరమ్మ..' అంటూ ఆ గౌరీ దేవిని మనసారా కీర్తిస్తూ సాగే ఈ పాట.. బతుకమ్మ పేర్చడానికి ఏమేం పూలు ఉపయోగిస్తాం, అందులోని వైశిష్ట్యం ఏంటో తెలియజేస్తుంది.
❀ ఇలా తనివి తీరా బతుకమ్మ ఆడిన తర్వాత నిమజ్జనం చేసే క్రమంలో సాగే అందమైన పాట ఇది.
'శ్రీలక్ష్మి నీ మహిమలూ గౌరమ్మ.. చిత్రమై తోచునమ్మా గౌరమ్మ..'
'భారతీ దేవివై బ్రహ్మకిల్లాలివై.. పార్వతీ దేవివై పరమేశు రాణివై..'
అంటూ ఆ శక్తి స్వరూపిణి గౌరీ దేవి మహిమల్ని చాటుతూ పాడే ఈ అందమైన పాటను ఒకరు పాడుతూ.. మిగిలిన వారంతా అందుకుంటూ ఉంటే ఎంతో వీనుల విందుగా అనిపిస్తుంటుంది.
ఇవే కాదు.. ప్రజలపై జరిగిన అన్యాయాలు.. స్త్రీల పోరాటాలు, గర్భం దాల్చిన మహిళలు తీసుకోవాల్సిన జాగ్రత్తలు.. యువతులకు తల్లుల, అమ్మమ్మల సలహాలు.. ఇలా రకరకాల నేపథ్యాలతో ఈ పాటలు కొనసాగుతాయి. అంతేకాదు.. ప్రకృతితో మమేకమై ఉండే స్త్రీలు.. ప్రకృతి గురించి పాడిన పాటలు కూడా ఎన్నో.. తోటలు, పంటలు.. ఇలా చుట్టూ ఉండే వాటన్నింటి గురించి చాలా పాటల్లో వివరిస్తారు. మొత్తానికి స్త్రీల జీవన చిత్రానికి, వారి ఆలోచనలకు ప్రతిరూపంగా బతుకమ్మను చెప్పుకోవచ్చు.
Trending
గమనిక: ఈనాడు.నెట్‌లో కనిపించే వ్యాపార ప్రకటనలు వివిధ దేశాల్లోని వ్యాపారస్తులు, సంస్థల నుంచి వస్తాయి. కొన్ని ప్రకటనలు పాఠకుల అభిరుచిననుసరించి కృత్రిమ మేధస్సుతో పంపబడతాయి. పాఠకులు తగిన జాగ్రత్త వహించి, ఉత్పత్తులు లేదా సేవల గురించి సముచిత విచారణ చేసి కొనుగోలు చేయాలి. ఆయా ఉత్పత్తులు / సేవల నాణ్యత లేదా లోపాలకు ఈనాడు యాజమాన్యం బాధ్యత వహించదు. ఈ విషయంలో ఉత్తర ప్రత్యుత్తరాలకి తావు లేదు.
