ECHELON: ష్‌.. ఏదీ దాచలేం

సమస్తం ‘ఎకలాన్‌’ గుప్పిట్లో
ప్రపంచంలో అన్ని డిజిటల్‌ సందేశాలపై నిఘా
ఆ ఐదు దేశాలు దేన్నైనా పట్టేస్తాయి
కెనడా వివాదంతో తెరపైకి ఈ ప్రాజెక్టు

మెయిలో, వాట్సపో, సిగ్నలో, అత్యాధునిక మొబైలో, చివరికి శాటిలైట్‌ ఫోనో.. పరికరం ఏదైనా కానీ ప్రతి సందేశం, లావాదేవీ, ప్రతి మాటా నిఘానీడలో ఉన్నాయని తెలుసా? దేశాధినేతలూ, సైన్యాలకూ ఈ నిఘానేత్రం పరిధి తప్పడంలేదు. మనం మనసులో అనుకునేది తప్పించి ఏ ఒక్కటీ ఈ ప్రపంచంలో రహస్యం కాదేమో! అందరినీ అనుక్షణం కళ్లప్పగించి చూస్తున్న పంచనేత్రమే ఎకలాన్‌! అమెరికా, ఆస్ట్రేలియా, కెనడా, యూకే, న్యూజిలాండ్‌ ఉమ్మడి నిఘా ప్రాజెక్టే ఇది. కెనడా-భారత్‌ దౌత్య ఘర్షణతో ఈ అంశం తెరపైకి వచ్చింది. ఖలిస్థాన్‌ ఉగ్రవాది నిజ్జర్‌ హత్యపై భారత్‌ పాత్రకు బలమైన సాక్ష్యాలు ఉన్నాయంటున్న కెనడా పదేపదే దబాయించి చెబుతున్న ఆధారాలు ఎకలాన్‌ ప్రాజెక్టు ద్వారా సేకరించి ఉండొచ్చన్నది అంతర్జాతీయ నిపుణుల అనుమానం! 

ఏమిటీ ఎకలాన్‌?

ఎకలాన్‌ అనేది వాస్తవానికి రహస్య కోడ్‌. ఇదో సిగ్నల్‌ ఇంటెలిజెన్స్‌, అనాలిసిస్‌ ప్రాజెక్టు. యూకే యూఎస్‌ఏ రక్షణ ఒప్పందంపై సంతకాలు చేసిన దేశాలు (అమెరికా, ఆస్ట్రేలియా, కెనడా, న్యూజిలాండ్‌, యూకే) దీన్ని నిర్వహిస్తాయి. ఈ కూటమే ఫైవ్‌ ఐస్‌ (ఐదు కళ్లు)గా పేరొందింది. 1947లోనే అయిదు ఆంగ్లేయ దేశాలు ఈ రహస్య ఒప్పందం కుదుర్చుకున్నాయి. ప్రపంచాన్ని ఈ అయిదూ పంచుకొని నిఘా నేత్రాల్ని విప్పార్చాయి. ప్రచ్ఛన్నయుద్ధ సమయంలో సోవియట్‌ యూనియన్‌, దాని కూటమిలోని దేశాల సైనిక, దౌత్యపరమైన సమాచారంపై నిఘా పెట్టడానికి ఈ ప్రాజెక్టును ప్రధానంగా ఉద్దేశించారు. 1975కు ముందు దీన్ని షామ్‌రాక్‌ అనే కోడ్‌ పేరుతో పిలిచేవారు. ఆ తర్వాత ఆధునిక సాంకేతికత పెరిగాక ఈ ఎకలాన్‌ భారీగా విస్తరించింది. పరిశ్రమలు, వ్యక్తులపైనా దృష్టి పడింది. అమెరికాలోని మేరీలాండ్‌ కేంద్రంగా కార్యకలాపాలు కొనసాగినా, దీని ప్రధాన కేంద్ర కార్యాలయం బ్రిటన్‌లో ఉంది.

ఏం చేస్తారు?

ఎలక్ట్రానిక్‌, డిజిటల్‌ రూపంలో ప్రపంచవ్యాప్తంగా వెళ్లే ఏ సందేశాన్నైనా, లావాదేవీనైనా సూపర్‌ కంప్యూటర్లు, శాటిలైట్‌ సాంకేతికతల ద్వారా ఒడిసి పడతారు. ఎకలాన్‌ నిఘంటువులోని కీలక పదాల ఆధారంగా వాటిని జల్లెడ పడతారు. తమకు అనుమానం వచ్చిన, కావాల్సిన వాటిని ఎంపిక చేసుకొని ఈ ఐదు దేశాలూ ఒకదానితో ఒకటి పంచుకొని విశ్లేషిస్తాయి. అమెరికా అనేక దేశాల్లో స్వయంగా (దొంగచాటుగా) ఈ ఎకలాన్‌ ఇంటర్‌సెప్ట్‌ స్టేషన్లను నిర్వహిస్తోందని ఎడ్వర్డ్‌ స్నోడెన్‌ గతంలో బయటపెట్టడం సంచలనం సృష్టించింది. ఆయన వెల్లడించిన వివరాల ప్రకారం... బ్రెజిల్‌, జర్మనీ, భారత్‌, జపాన్‌, థాయిలాండ్‌ల్లో అమెరికా ఎకలాన్‌ నిఘా వ్యవస్థను నడుపుతోంది.

తిరుగుబాట్లు, ఆందోళనల వెనుక 

అనేక దేశాల్లో అల్లర్లు, ఆందోళనలు, ప్రభుత్వాల కూల్చివేతలు, తిరుగుబాట్ల వెనక అమెరికా నిఘా సంస్థ సీఐఏ హస్తం ఉందనే ఆరోపణలు చాలా సంవత్సరాలుగా ఉన్నాయి. ఎకలాన్‌తో సేకరించిన సమాచారంతోనే ప్రపంచ భౌగోళిక రాజకీయాల్లో అమెరికా ఆధిపత్యం చెలాయిస్తోందనేవారు లేకపోలేదు. ఈ ఐదు దేశాలకు ఇజ్రాయెల్‌ సాంకేతికత కూడా తోడవటంతో నిఘాలో మరింత పదును పెరిగింది. 1990 తర్వాత ఇతర దేశాలతోపాటు స్వదేశంలోని కంపెనీలు, ప్రముఖులు, సామాన్య ప్రజలపైనా ఈ ఐదు దేశాలు నిఘా మొదలెట్టాయని న్యూజిలాండ్‌కు చెందిన నికీ హేగర్, అమెరికాకు చెందిన జేమ్స్‌ బామ్‌ఫోర్డ్, బ్రిటిష్‌ జర్నలిస్టు డంకన్‌ కాంప్‌బెల్‌లు వెల్లడించి సంచలనం సృష్టించారు. అమెరికా తన సొంత సెనెటర్లపైనా నిఘా పెట్టిందని తేలింది. 

పరిధులు దాటి 

దౌత్య, సైనిక సమాచారాలతో పాటు ఆయా దేశాల పారిశ్రామిక, వాణిజ్య విధానాలను ముందే రహస్యంగా తెలుసుకోవటం... వాటికి తగ్గట్లు జాగ్రత్తపడటం కూడా ఎకలాన్‌ ద్వారా జరుగుతోంది. తమ వాణిజ్య వ్యవహారాలపై అమెరికా నిఘా నేత్రం కన్నేసిందని యూరోపియన్‌ పార్లమెంటు 2001లో ఓ నివేదికలో ఆందోళన వ్యక్తంచేయటం గమనార్హం. ఒక్కమాటలో చెప్పాలంటే... ఈ ఎకలాన్‌ అనేది ఐదు ఆంగ్లేయ దేశాలు నడుపుతున్న రహస్య సైబర్‌ సీక్రెట్‌ పోలీసు. 

సాయం పేరుతో ఓ చెవి వేశారు

రెండో ప్రపంచయుద్ధం ముగింపు వెనక కీలక పాత్ర పోషించింది పాశ్చాత్యదేశాల నిఘానేత్రమే! జర్మనీ, జపాన్‌ల పరాజయంలో తెరవెనక ప్రధాన పాత్ర పోషించిన అగ్రరాజ్యాలు పరిశోధనలకు బాగా వెచ్చించి ఆధునిక కమ్యూనికేషన్‌ పరికరాలను తయారు చేశాయి. మిగిలిన అన్ని దేశాలూ వీరిపై ఆధారపడ్డాయి. అమెరికా, బ్రిటన్‌ అనేక దేశాలకు తమ పరికరాలను అమ్మటం ఆరంభించాయి. సోవియట్‌ యూనియన్‌ తనదైన వ్యవస్థలను రూపొందించుకుంది. తన అనుకూల దేశాలకు వాటిని సరఫరా చేసింది. మొత్తానికి ఇరుపక్షాలూ... తమ పరికరాల రూపంలో అన్ని దేశాల్లోకి చొరబడ్డాయి. కమ్యూనికేషన్‌ వ్యవస్థల్లో సాయం చేస్తున్నట్లు పైకి కనిపించినా, ఆయా దేశాల గుట్టుమట్లన్నీ లోపాయికారీగా తమకు తెలిసేలా ఏర్పాట్లు చేసుకున్నాయి. 

ఈనాడు ప్రత్యేక విభాగం