బస్తీలకు బంధువు!

మహిళా జయహో

బస్తీలకు బంధువు!

చిరునవ్వులు చిందిస్తోన్న వీరంతా హైదరాబాద్‌లోని వివిధ బస్తీలకు చెందిన మహిళలు... కొన్నేళ్ల క్రితం వరకూ వీరి జీవితాల్లో అడుగడుగునా దైన్యం, అశక్తత, అభద్రత... కానీ ఇప్పుడు మాత్రం వీరంతా తమ బతుకుల్ని తీర్చిదిద్దుకోగలిగారు. ఆర్థిక సాధికారత సాధించి... కుటుంబాలకు అండగా నిలుస్తున్నారు.
ఈ చిరునవ్వుల వెనక ఓ మహిళ త్యాగం ఉంది. లక్షల జీతం వదిలేసి మరీ ఓ లక్ష్యాన్ని ఏర్పాటు చేసుకున్న ఓ కథ ఉంది. ‘క్రితీ సోషల్‌ ఇనీషియేటివ్స్‌’ సంస్థను ఏర్పాటు చేసిన హిమానీ గుప్తా ప్రస్థానమిది...

సామాజికంగా, ఆర్థికంగా వెనుకబడిన వారికి కాస్త చేయూత ఇవ్వగలిగితే చాలు... వారు తమ జీవితాల్ని చక్కదిద్దుకోగలుగుతారనేది నా నమ్మకం. ఆ ఆలోచనే నన్ను సేవారంగం వైపు నడిపించింది. నేను హైదరాబాదీనే. ఇంజినీరింగ్‌ పూర్తయ్యాక హిందుస్థాన్‌ యూనీలీవర్‌ లిమిటెడ్‌లో ఉద్యోగ జీవితం ప్రారంభించా. మంచి జీతం, సదుపాయాలు అందుకుంటున్నా...నాకు ఎందుకో సంతృప్తి దొరికేది కాదు. దాంతో కొన్నాళ్లు కార్పొరేట్‌ రంగానికి దూరంగా ఉండాలనుకుని విరామం తీసుకున్నా. ఆ సమయంలో బెంగళూరుకి చెందిన ఓ ఎన్జీవోలో పనిచేసే అవకాశం లభించింది. ఆ సంస్థ దేశవ్యాప్తంగా వెనుకబడిన ప్రాంతాల్లో పేదరిక నిర్మూలన కోసం సూక్ష్మరుణాలను అందిస్తుంది. ఇందులో భాగంగా నేను తెలంగాణ, ఆంధ్రప్రదేశ్‌, జార్ఖండ్‌ రాష్ట్రాల్లో క్షేత్ర స్థాయిలో పనిచేశా. అప్పుడే వారి కష్టాలు, కన్నీళ్లు...జీవన పరిస్థితులన్నీ దగ్గరగా చూసిన నాకు వారి కోసం ఏదైనా చేయాలనిపించింది. ముఖ్యంగా పట్టణ పేదల అభివృద్ధికి ఆటంకం కలిగిస్తోన్న వివిధ అంశాలపై లోతుగా అధ్యయనం చేయగలిగా. ముందుగా తక్కువ కాలం పనిచేయాలని వెళ్లినా... మూడేళ్లపాటు అక్కడ పనిచేశా. తరువాత నా సహోద్యోగితో కలిసి ‘క్రితి సోషల్‌ ఇనీషియేటివ్స్‌’ అనే ఎన్జీవోను 2009లో ప్రారంభించాం.
పొరబాటు సరిదిద్దుకుని...
ఈ సంస్థ ద్వారా పేదరిక నిర్మూలన, మహిళా సాధికారత లాంటి అంశాలపై పనిచేయాలనుకున్నాం. ఇందుకోసం ఫిల్మ్‌నగర్‌, షేక్‌పేట్‌ పరిసర ప్రాంతాల్లోని మురికివాడల్ని ఎంచుకున్నాం. అక్కడ హెల్త్‌ క్యాంప్‌ల ఏర్పాటు, భవన నిర్మాణ కార్మికులకు అవగాహనా సదస్సులు, మహిళలకు ఉపాధి శిక్షణా కార్యక్రమాలు...ఇలా చాలానే చేయడం ప్రారంభించాం. అయితే ఇక్కడే ఓ చిక్కు వచ్చి పడింది. మేం చాలా అంశాలపై దృష్టి కేంద్రీకరించడం వల్ల కొన్ని ప్రాజెక్టులను కొనసాగించడంలో ఇబ్బందులు ఎదురయ్యాయి. వాటిల్లో ఆరోగ్య కేంద్రాల నిర్వహణ ఒకటి. ‘క్రితి’ ప్రారంభించిన నాలుగేళ్లకు బస్తీల ప్రజలకు ఉచిత వైద్యం అందించాలనే ఆశయంతో ఐదు ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రాలను ఏర్పాటు చేశాం. వైద్యుల్ని నియమించాం. వీటికి పెద్ద ఎత్తున ఆదరణ లభించింది. కానీ అనుకోని పరిస్థితుల్లో నిర్వాహకులం ఇద్దరం వ్యక్తిగత కారణాల వల్ల కొంత విరామం తీసుకున్నాం. దాంతో వాటి నిర్వహణ దెబ్బతిని మూసేయాల్సిన పరిస్థితి ఏర్పడింది.
కొత్త ఆలోచనతో...
ఆరునెలల తరువాత మళ్లీ ‘క్రితి’ కార్యక్రమాల్ని కొనసాగించా. ఈ క్రమంలో మరికొంతమంది స్నేహితులు తోడయ్యారు. అంతకుముందు ఆరోగ్యకేంద్రాల నిర్వహణానుభవంతో తక్కువ లక్ష్యాలపైనే ఎక్కువ దృష్టిపెట్టాలని నిర్ణయించుకున్నా. వాటిల్లో మహిళా సాధికారత, చిన్నారులకు మెరుగైన విద్య అందించడం ప్రధానాంశాలు. బస్తీల్లోని మహిళలను గుర్తించి టైలరింగ్‌, ఎంబ్రాయిడరీ, పేపరుబ్యాగులు, గిఫ్ట్‌ప్యాక్‌ల తయారీ వంటివి నేర్పించడం మొదలుపెట్టాం. మొదట కొన్ని కుటుంబాలు మహిళల్ని బయటకి పంపడానికి ఒప్పుకునేవి కాదు. మరికొందరేమో రోజువారీ ఉపాధిని కోల్పోతామని భయపడి వచ్చేవారు కాదు. ఒప్పించడానికి చాలా కష్టపడ్డాం. క్రమంగా వారిని మా కేంద్రాలకు రప్పించగలిగాం. కొందరు సొంతంగా ఉపాధి మార్గాలను వెతుక్కున్నారు. ఇంకొందరికి ఉపాధి చూపించడానికి మేమే ప్రొడక్షన్‌ సెంటర్‌ని ఏర్పాటు చేశాం. అక్కడ తయారైన దుస్తులు, ఇతర అలంకరణ వస్తువులకు ఓ బ్రాండ్‌ క్రియేట్‌ చేశాం. దానిపేరే ‘క్రితికళ’. సుమారు వందమంది మహిళలకు ఉపాధి కల్పించాం. వీటిని వెబ్‌సైట్‌, సామాజిక మాధ్యమాలు, ఎగ్జిబిషన్ల ద్వారా అమ్మడం మొదలుపెట్టాం. ఈ ఉత్పత్తులకు దేశవిదేశాల్లో ఆదరణ లభిస్తోంది. కార్పొరేట్‌ సంస్థలు మద్ధతు ఇస్తున్నాయి. ఏటా లక్షల రూపాయల టర్నోవర్‌ని అందుకుంటున్నాం. ఈ మొత్తాన్ని తిరిగి సంస్థ నిర్వహణకే వినియోగిస్తున్నాం.

ఇలా వెలుగులు పూయించారు...

కష్టాల కడలిలో ఈదడానికి అవసరమైన ధైర్యాన్ని మహిళలకు అందించాం. తగిన సహకారం అందించి జీవితంలో నిలదొక్కుకునేలా చేశాం. వారిలో అన్షు(పేరు మార్చాం) ఒకరు. గృహహింస బారిన పడిన ఆ మహిళ తన ఇద్దరు పిల్లల కడుపు నింపడం కోసం దారి వెతుక్కుంటున్న సమయంలో మా సంస్థ తోడుగా నిలబడింది. ఉపాధిశిక్షణ తీసుకున్న ఆమె ఇప్పుడు తన బిడ్డల్ని బాగా చదివించుకుంటోంది. సొంత ఇల్లూ కట్టుకుంది. ఇలానే మరెంతో మంది మహిళలు తమ జీవితాల్ని మెరుగ్గా మార్చుకోగలిగారు. ఏటా మూడువేల మంది ప్రభుత్వ పాఠశాలల విద్యార్థుల అవసరాలను తీరుస్తున్నాం. నాలుగువందల మంది విద్యార్థులకు స్కాలర్‌షిప్‌లను అందిస్తున్నాం. వీటితో పాటు పాఠశాలల్లో మౌలిక సదుపాయాలు, కల్పిస్తున్నాం.

Tags :