Jammu Kashmir: ఆర్టికల్‌ 370.. రద్దు నుంచి సుప్రీం తీర్పు వరకు!

దిల్లీ: జమ్మూకశ్మీర్‌కు ప్రత్యేక ప్రతిపత్తిని కల్పించిన రాజ్యాంగంలోని ‘ఆర్టికల్‌ 370’ రద్దు రాజ్యాంగబద్ధమేనని పేర్కొంటూ భారత సర్వోన్నత న్యాయస్థానం (Supreme Court) కీలక తీర్పు వెలువరించింది. ఈ విషయంలో కేంద్ర ప్రభుత్వం తీసుకున్న నిర్ణయాన్ని సమర్థించింది. వచ్చే ఏడాది సెప్టెంబర్‌ 30లోపు అక్కడ అసెంబ్లీ ఎన్నికలు (Assembly Elections) నిర్వహించాలని స్పష్టం చేసింది. ఈ నేపథ్యంలో 2019లో ఆర్టికల్‌ 370 రద్దు మొదలు.. అనంతరం పరిణామాలను ఓసారి పరిశీలిస్తే..

• డిసెంబర్‌ 20, 2018: జమ్మూకశ్మీర్‌లో రాష్ట్రపతి పాలన విధించారు. జులై 3, 2019న దాన్ని మరోసారి పొడిగించారు.
• ఆగస్టు 5, 2019: జమ్మూకశ్మీర్‌కు ప్రత్యేక ప్రతిపత్తిని కల్పించిన రాజ్యాంగంలోని ఆర్టికల్‌ 370 రద్దు చేస్తున్నట్లు కేంద్ర ప్రభుత్వం ప్రకటించింది.
• ఆగస్టు 6, 2019: ఆర్టికల్‌ 370 రద్దు చేస్తూ రాష్ట్రపతి ఇచ్చిన ఆదేశాలను సవాలు చేస్తూ ఎం ఎల్‌ మిశ్రా అనే న్యాయవాది సుప్రీం కోర్టులో తొలి పిటిషన్‌ దాఖలు చేశారు. కొంతకాలానికి జమ్మూ కశ్మీర్‌కు చెందిన మరో న్యాయవాది షకీర్‌ షబీర్‌ ఆ జాబితాలో చేరారు.
• ఆగస్టు 10, 2019: స్థానిక పౌరుల ఆమోదం లేకుండా రాష్ట్ర హోదాను మార్చారని పేర్కొంటూ జమ్మూ కశ్మీర్‌లో ప్రధాన రాజకీయ పార్టీగా ఉన్న నేషనల్‌ కాన్ఫరెన్స్‌ (NC) కూడా పిటిషన్‌ దాఖలు చేసింది.
• ఆగస్టు 28, 2019: జర్నలిస్టులపై ఆంక్షలు తొలగించాలని కోరుతూ కశ్మీర్‌ టైమ్స్‌ ఎడిటర్‌ చేసిన విజ్ఞప్తిపై కేంద్రంతోపాటు జమ్మూకశ్మీర్‌ ప్రభుత్వానికి సుప్రీం కోర్టు నోటీసులు జారీచేసింది.
• ఆగస్టు 28, 2019: ఈ అంశాన్ని ఐదుగురు న్యాయమూర్తులతో కూడిన రాజ్యాంగ ధర్మాసనానికి అప్పటి భారత ప్రధాన న్యాయమూర్తి జస్టిస్‌ రంజన్‌ గొగొయ్‌ నేతృత్వంలోని ధర్మాసనం సిఫార్సు చేసింది.
• సెప్టెంబర్‌ 19, 2019: ఆర్టికల్‌ 370 రద్దును వ్యతిరేకిస్తూ దాఖలైన పిటిషన్లపై ఐదుగురు న్యాయమూర్తుల ధర్మాసనాన్ని సుప్రీం కోర్టు ఏర్పాటు చేసింది.
• మార్చి 2, 2020: ఆర్టికల్‌ 370 రద్దు చేస్తూ కేంద్రం తీసుకున్న నిర్ణయం చెల్లుబాటును సవాలు చేస్తూ దాఖలైన పలు పిటిషన్లను ఏడుగురు సభ్యుల ధర్మాసనానికి సిఫార్సు చేసేందుకు సుప్రీం కోర్టు నిరాకరించింది.
• ఏప్రిల్‌ 25, 2022: జమ్మూ కశ్మీర్‌లో నియోజకవర్గాల పునర్వ్యవస్థీకరణ కోసం జరుగుతోన్న కసరత్తుపై తక్షణమే విచారణ జరపాలని పిటిషన్‌ దాఖలైంది. ఈ క్రమంలోనే ఆర్టికల్‌ 370 రద్దును సవాలు చేస్తూ దాఖలైన అన్ని పిటిషన్లపై వేసవి సెలవుల తర్వాత విచారిస్తామని సుప్రీం కోర్టు తెలిపింది.
• జులై 11, 2023: ఆగస్టు 2 నుంచి రోజువారీ విచారణ ప్రారంభిస్తామని సుప్రీం కోర్టు వెల్లడించింది.
• ఆగస్టు 2, 2023: ఆర్టికల్ 370 రద్దును సవాలు చేస్తూ దాఖలైన పిటిషన్లపై సుప్రీం ధర్మాసనం విచారణ మొదలుపెట్టింది.
• సెప్టెంబర్‌ 5, 2023: దీనిపై దాఖలైన 23 పిటిషన్లపై 16 రోజులు విచారణ జరిపిన సుప్రీం ధర్మాసనం.. తీర్పు రిజర్వు చేసింది.
• డిసెంబర్‌ 11, 2023: ఆర్టికల్‌ 370 రద్దును సమర్థిస్తూ భారత సర్వోన్నత న్యాయస్థానం కీలక తీర్పు వెలువరించింది. కేంద్ర ప్రభుత్వం తీసుకున్న నిర్ణయం సరైందేనని తెలిపింది. వచ్చే ఏడాది సెప్టెంబర్‌ 30లోగా అక్కడ అసెంబ్లీ ఎన్నికలు నిర్వహించాలని ఆదేశించింది.