Budget 2023: భారత తొలి బడ్జెట్‌.. ఈ ఆసక్తికర విశేషాలు తెలుసా?

ఇంటర్నెట్‌డెస్క్‌: భారత తొలి బడ్జెట్‌ (Budget)లో చాలా విశేషాలున్నాయి. ఈ బడ్జెట్‌ రహస్యాల లీక్‌ కారణంగా సీనియర్‌ మంత్రి రాజీనామా వంటి పరిణామాలు చోటు చేసుకొన్నాయి. 1947-48కి సంబంధించిన తొలి బడ్జెట్‌ను ఆర్‌.షణ్ముగం చెట్టి ప్రవేశపెట్టారు. ఆయన కాంగ్రెస్‌ నేత కాదు. బ్రిటిష్‌ అనుకూల పార్టీగా పేరున్న జస్టిస్‌ పార్టీ నేత. ఆయన ఓ పారిశ్రామిక వేత్త కూడా. కొచ్చిన్‌ స్టేట్‌ దివాన్‌గా పనిచేశారు. ఛాంబర్‌ ఆఫ్‌ ప్రిన్సెస్‌కు సలహాదారుగా వ్యవహరించారు.

• తొలి బడ్జెట్‌ను 1947 నవంబర్‌ 26వ తేదీన ప్రవేశపెట్టారు. దీనిలో దేశ వ్యయం రూ.197.39 కోట్లుగా కేంద్రం నిర్ణయించింది. ఇందులో అత్యధికంగా రూ.92.74 కోట్లు (46శాతం) రక్షణ రంగానికే కేటాయించారు. దేశ ఆదాయం రూ.171 కోట్లు ఉంటుందని అంచనావేశారు. ఈ బడ్జెట్‌లో రూ. 24.59 కోట్ల ద్రవ్య లోటును చూపించారు.
• అప్పట్లో బడ్జెట్‌ను సాయంత్రం 5 గంటలకు సభలో ప్రవేశపెట్టారు. ఎందుకంటే బ్రిటన్‌లోని రాజకీయ నాయకులు, సభ్యులు కూడా సౌకర్యవంతంగా దీనిలో పాల్గొనడానికి అవకాశం ఉంటుంది. బ్రిటన్‌కు అప్పుడు మధ్యాహ్న సమయం అవుతుంది.
• తొలి బడ్జెట్‌ ప్రవేశపెట్టడానికి ముందే.. యూకే ఛాన్సలర్‌ ఆఫ్‌ ఎక్స్‌చెకర్‌ (ఆర్థిక మంత్రి హోదా) హూ డాల్టన్‌ భారత బడ్జెట్‌లోని కీలకమైన పన్ను మార్పులను లీక్‌ చేశాడు. ఆయన ఓ జర్నలిస్ట్‌కు ఈ విషయాలను పిచ్చాపాటీ మాటల్లో చెప్పాడు. దీంతో సదరు విలేకరి మర్నాడు బడ్జెట్‌ ప్రతిపాదనలతో ఓ వార్తను ప్రచురించాడు. ఈ ఘటన తర్వాత హూ డాల్టన్‌ తన పదవికి రాజీనామా చేయాల్సి వచ్చింది.
• భారత బడ్జెట్‌లో గోప్యత అత్యంత కీలకమైంది. ఇది ఇప్పటికీ కొనసాగుతోంది. బడ్జెట్‌ ప్రతిపాదనల సమయంలో ఆర్థిక శాఖలోని కీలక ఉద్యోగులు కొన్ని రోజులపాటు ఇళ్లకు కూడా వెళ్లరు. వారు కార్యాలయాలకే పరిమితమైపోతారు. వారి వద్దకు ఎవరినీ వెళ్లనీయరు.