యమునా తీరం.. ఎర్రని దుర్గం

కోట కథలు- ఆగ్రా

హాయ్‌! నేనూ చిన్నూని. ఈ మధ్య ఆగ్రాకు వెళ్లొచ్చాను. ఆగ్రా అనగానే తాజ్‌మహల్‌ గుర్తొచ్చింది కదూ! మా నాన్నతో వెళ్లి ఆ అపురూప పాలరాతి సౌధాన్ని చూశాను. అక్కడికి కొద్ది దూరంలో ఓ పే...ద్ద కోట ఎర్రగా మెరిసిపోతూ కనిపించింది. ‘అదేంటి నాన్నా?’ అనడిగితే.. ‘ఆగ్రా కోట’ అని చెప్పారు. తాజ్‌మహల్‌ నుంచి నేరుగా ఆ కోటకే వెళ్లాం! ఎంత బాగుందో!! ఆ విశేషాలు చదివేయండి మరి..

ఆగ్రాలో ఉన్న కోటను లాల్‌ ఫోర్ట్‌ అంటారు. దిల్లీలో ఎర్రకోటలా ఇదీ ఎరుపు రంగులో అద్భుతంగా ఉంటుంది. సూర్యకిరణాలు పడ్డప్పుడైతే మరింత మిరుమిట్లు గొలుపుతుంది. ఈ దుర్గాన్ని సుమారు వెయ్యేళ్ల కిందట నిర్మించారట.

చౌహాన్‌ రాజపుత్రుల హయాంలో యమునా నది ఒడ్డున ఈ కోటను నిర్మించారు. 11వ శతాబ్దంలో గజనీ దీనిని హస్తగతం చేసుకున్నారు. కొన్నాళ్లకు లోడీ సుల్తాన్‌లు పాలన చేపట్టారు. మొదటి పానిపట్టు యుద్ధం తర్వాత ఆగ్రా కోట మొఘలుల వశమైందని అక్కడ పురావస్తుశాఖ ఏర్పాటు చేసిన శిలాఫలకంపై ఉంది.

లోడీ సుల్తాన్‌లు ఆగ్రా కోటలోనే ఉండేవారు. ఇక్కడి నుంచే పాలన కొనసాగించేవారు. మొఘల్‌ రాజులూ ఇదే కోట నుంచి పరిపాలించారు. హుమాయూన్‌ పట్టాభిషేకం జరిగింది ఆగ్రా కోటలోనే. అక్బర్‌ హయాంలో దుర్గం పునర్నిర్మాణం జరిగింది. అద్భుతమైన భవంతులు, భారీ ప్రాసాదాలు, పాలరాతి భవనాలు, విశాల మండపాలు, పూదోటలు, బావులు, బురుజులతో 94 ఎకరాల్లో భారీ కోటను నిర్మించారు. 1565లో మొదలైన దుర్గం నిర్మాణం 1573లో పూర్తయిందట. ప్రతిరోజూ 4 వేలమంది శిల్పులు నిర్మాణంలో పాలు పంచుకున్నారట.

అక్బర్‌ తర్వాత షాజహాన్‌ హయాంలో మరిన్ని సుందర నిర్మాణాలు కోటలో జరిగాయి. ప్రతి భవనం దగ్గర అది ఎవరు? ఎప్పుడు? కట్టారో వివరాలు ఉన్నాయి. తాజ్‌మహల్‌ కట్టించిన షాజహానే ఈ కోటలో ఉన్న పాలరాతి భవంతులు, మసీదులు ఎన్నో కట్టించారట. నగిశీలు చెక్కించి.. దేశవిదేశాల నుంచి రంగురాళ్లు తెప్పించి వాటిలో పొదిగారు.

కోటలో మరో విశేషం.. సమ్మర్‌ మహల్‌, వింటర్‌ మహల్‌. ఇవి చిత్రమైన భవనాలు. శీతకాలం విడిది కోసం నిర్మించింది వింటర్‌ మహల్‌. చలికాలంలో వెచ్చదనానికి దీన్ని కట్టించారట. సమ్మర్‌ మహల్‌.. వేసవిలో చల్లదనం కోసం నిర్మించింది. ఈ భవనం గోడల్లో గొట్టాలు ఏర్పాటు చేశారు. వాటి గుండా చల్లటి నీటిని పంపించేవారట. దీంతో వేసవిలోనూ భవనం లోపల చల్లగా ఉండేదట. అప్పట్లో ఇదో రకం ఏసీ కాబోలు!!

తాజ్‌మహల్‌ నుంచి 2.5 కిలోమీటర్ల దూరంలో ఉన్న ఆగ్రా కోట యునెస్కో వారసత్వ సంపదగా గుర్తింపు పొందింది. దేశదేశాల నుంచి ఆగ్రాను చూడటానికి వచ్చిన వారంతా తప్పకుండా ఈ కోటనూ చూస్తారు.●

జహంగీర్‌ ప్యాలెస్‌, ఖాస్‌ మహల్‌, రోష్‌నాలా- షాహ్‌నాలా భవనం, మోతీ మసీదు, దివానీ ఖాస్‌ (రాజ దర్బారు) ఇలా ఎన్నో అద్భుతాలు నేటికీ చెక్కు చెదరకుండా అలరిస్తున్నాయి.

ఔరంగజేబు తన తండ్రి షాజహాన్‌ను ఖైదీగా ఉంచిన షా బుర్జ్‌ మరో అద్భుత ప్రదేశం. ఇక్కడి నుంచి తాజ్‌మహల్‌ భలేగా కనిపిస్తుంది.●

శీశ్‌మహల్‌ ప్రత్యేక ఆకర్షణ. అద్దాలతో నిర్మించిన ఈ భవంతిలో నాట్య, సంగీత ప్రదర్శనలు జరిగేవట. ఇప్పుడు లోపలికి ఎవరినీ అనుమతించడం లేదు. నేను బయటి నుంచి లోనికి తొంగి చూశాను.. ఎంత బాగుందో!!

Tags :