మనలోనే పరాశక్తి!

వ్యాధులు - బాధలు

మనలోనే పరాశక్తి!

విజయ దశమి శక్తికి ప్రతీక. ఆది పరాశక్తి బలానికి సంకేతం. మనలోనూ అలాంటి శక్తే దాగుంది. అది శరీరాన్ని సజీవంగా ఉంచుతుంది. ఉత్తేజితం చేస్తుంది. వ్యాధుల బారినపడకుండా కాపాడుతుంది. వ్యాధులు వచ్చినా తట్టుకునే శక్తిని ప్రసాదిస్తుంది. అదే వ్యాధి క్షమత్వం. దీనికి మూలం ఓజస్సు. ఇదే మనలోని ఆది పరాశక్తి!

ఎంత బలమైన శత్రువైనా సరే. కోట గోడ బలంగా ఉంటే లోపలికి ప్రవేశించటం అసాధ్యం. మన శరీరానికి రోగ నిరోధకశక్తి అలాంటి రక్షణ కవచమే. దీని ప్రాశస్త్యాన్ని ఆయుర్వేదం వేల ఏళ్ల కిందటే విస్పష్టంగా వివరించింది. దీన్నే వ్యాధి క్షమత్వంగా పేర్కొంది. ఇది వ్యాధుల బారినపడకుండా కాపాడటమే (వ్యాధ్యుత్పాదక ప్రతిబంధకత్వం) కాదు, వ్యాధులు వచ్చినా తగ్గటానికీ (వ్యాధి బల విరోధిత్వం) తోడ్పడుతుంది. వ్యాధి క్షమత్వం అందరిలో ఒకేలా ఉండాలనేమీ లేదు. ‘నహి సర్వాణి శరీరాణి వ్యాధి క్షమత్వే సమర్థాని భవంతి’. అంటే అన్ని శరీరాలు వ్యాధి క్షమత్వాన్ని ఒకేస్థాయిలో కలిగి ఉండకపోవచ్చని అర్థం. కొందరిలో ఎక్కువగా, కొందరిలో తక్కువగా ఉండొచ్చు. దీనికి బీజం పిండం ఏర్పడే తొలి దశలోనే పడుతుంది. పుట్టుకతోనే తల్లిదండ్రుల నుంచి మనకు కొన్ని బలాలు, గుణాలు, లక్షణాలు సంక్రమిస్తాయి. దీన్నే ఆయా వ్యక్తుల ‘ప్రకృతి’గా శాస్త్రం పేర్కొంటోంది. వ్యాధి క్షమత్వంలో ఇది కీలకపాత్ర పోషిస్తుంది. శరీర బలం, సామర్థ్యాలు- కఫ ప్రకృతి గలవారికి అధికంగా, పిత్త ప్రకృతి గలవారికి మధ్యస్తంగా, వాత ప్రకృతి గలవారికి అల్పంగా ఉంటుండటమే దీనికి నిదర్శనం. ఆయా కాలాలు, వయసు, ఆహార, విహారాల వంటివీ వ్యాధి క్షమత్వాన్ని ప్రభావితం చేస్తాయి. అందుకే రోజు వారీగా, కాలాల వారీగా తగు జాగ్రత్తలతో దీన్ని కాపాడుకోవాలని ఆయుర్వేదం అన్యాపదేశంగా సూచించింది. మనం చేయాల్సిందల్లా వీటిని అర్థం చేసుకొని, ఆచరించటమే.

ఓజస్సే మూలం!
శారీరక ఆరోగ్యంతో పాటు మానసిక ప్రశాంతతకూ ఆయుర్వేదం ఎంతో ప్రాధాన్యం ఇస్తుంది. ‘సమదోష సమాగ్నిశ్చ సమధాతు మలక్రియః। ప్రసన్నాత్మేంద్రియమనః స్వస్థ ఇత్యభిధీయతే।।’ అని చెప్పింది. మన శరీరంలోని వాత, పిత్త, కఫాలనే 3 దోషాలు (బలాలు), జఠరాగ్నితో పాటు మొత్తం 13 అగ్నులు, శరీరాన్ని నిలబట్టే 7 ధాతువులు (రస, రక్త, మాంస, మేద, అస్థి, మజ్జ, శుక్ర), 3 మలాలు (మల, మూత్ర, స్వేదం) అన్నీ సమస్థితిలో ఉండి.. మనసు, ఆత్మ ప్రసన్నంగా ఉన్నవాడే ఆరోగ్యవంతుడు అని అర్థం. దోషాలు వికృతి చెందటమే అన్ని వ్యాధులకు మూలం. అదే ధాతువులు బలంగా ఉంటే దోషాలు ఎంత ప్రకోపించినా, వికారం చెందినా వ్యాధులు సంక్రమించవు. ఒకవేళ వచ్చినా శరీరం వాటిని తట్టుకునే స్థితిలో ఉంటుంది. శరీరాన్ని ప్రకృతి స్థితిలో ఉంచే శక్తి ధాతువులకు మాత్రమే ఉంది. మరి ధాతువులకు ఇంతటి శక్తి ఎలా వస్తుంది? అది ఓజస్సు నుంచే లభిస్తుంది. ఇది చాలా ప్రధానమైంది. ఒకరకంగా ఇదే మనలోని పరాశక్తి! ప్రాణం నిలబడటానికి, వ్యాధుల బారినపడకుండా ఉండటానికి, వ్యాధులు తగ్గటానికి ఇదే మూలం.

పర.. అపరాలు
ప్రాకృతస్తు బలం శ్లేష్మ సచైవ ఓజః స్మృతః- ప్రాకృత శ్లేష్మమే (కఫం) బలం. ప్రాకృత శ్లేష్మానికి మరో పేరే ఓజస్సు. అదే బలం. ఓజస్సు బలంగా ఉంటే ధాతువులు బలంగా ఉంటాయి. ధాతువులు బలంగా ఉంటే వ్యాధి క్షమత్వం స్థిరంగా ఉంటుంది. వ్యాధులు దరిజేరవు. వచ్చినా అంతగా బాధించవు. మన ఒంట్లో ఓజస్సు రెండు రకాలుగా కనిపిస్తుంది. 1. పర ఓజస్సు. ఇది చాలా ఉత్కృష్టమైంది. మన హృదయంలో ఎనిమిది చుక్కల పరిమాణంలో ఉండే దీనిపై బాహ్య అంశాలేవీ అంత త్వరగా ప్రభావం చూపలేవు. దీని స్థాయులు ఏమాత్రం తగ్గినా శరీరం చతికిల పడుతుంది. ఇంకా చెప్పాలంటే మన జీవనం, మరణం దీని మీదే ఆధారపడి ఉంటాయి. 2. అపర ఓజస్సు. ఇది ఏడుగా విడిపోయి ధాతువులతో కలిసి శరీరం అంతటా వ్యాపిస్తుంది. సగం దోసెడు (అర్ధాంజలి) ప్రమాణంలో ఉంటుంది. హృదయ ధమనుల ద్వారా మిగతా ధాతువులకు చేరుకొని వాటికి అవసరమైన శక్తిని అందిస్తుంది. ఇది సహకరించకపోతే ధాతువులూ క్షీణిస్తాయి. ఫలితంగా వ్యాధులూ దాడిచేస్తాయి. అపర ఓజస్సు మీద మనం తీసుకునే ఆహారం, విహారం, నడవడి వంటివన్నీ ప్రభావం చూపుతాయి. అంటే అపర ఓజస్సును కాపాడుకోవటం, పెంచుకోవటం మన చేతుల్లోనే ఉంటుందన్నమాట.

మూడు రకాలుగా..
మామూలు భాషలో ఓజస్సును ‘బలం’ అని చెప్పుకోవచ్చు. ఇది మూడు రకాలుగా ఒనగూరుతుంది. 1. సహజం. ఇది పిండం ఏర్పడే దశలోనే నిర్ణయమైపోతుంది. పుట్టుకతోనే తల్లిదండ్రుల నుంచి సంక్రమిస్తుంది. 2. కాలజం. ఇది ఆయా కాలాలను బట్టి, వయసును బట్టి ఆధారపడి ఉంటుంది. బాల్యంలో, వృద్ధాప్యంలో ఓజస్సు తక్కువ. యవ్వనంలో, మధ్యవయసులో ఎక్కువ. అలాగే ఆదాన కాలంలో (వసంత, గ్రీష్మ, వర్ష రుతువుల్లో) బలం తగ్గుతుంది. నిసర్గ కాలంలో (శరత్‌, హేమంత, శిశిర రుతువుల్లో) బలం పెరుగుతుంది. 3. యుక్తికృతం. ఆహార, విహార, ఔషధాలతో పెంచుకోవటానికి వీలైనది.

పంచకర్మలు ప్రత్యేకం
కాలానుగుణంగా శరీరంలో దోషాలు వృద్ధి చెందుతుంటాయి. వీటిని తొలగించుకోవటానికి వమనం, విరేచనం, ఆస్థాపన వస్తి (నిరూహ), అనువాసన వస్తి, నశ్యకర్మ అనే పంచకర్మలు ఉపయోగపడతాయి. ఇవి మలినాలను బయటకు వెళ్లగొట్టటం ద్వారా దోషాలు పోయేలా చేస్తాయి. అందుకే వీటిని పంచ శుద్ధులనీ అంటారు. వమనం కఫ దోషాన్ని, విరేచనం పిత్త దోషాన్ని, వస్తి వాత దోషాన్ని శమింపజేయటానికి తోడ్పడతాయి. శరీర పైభాగంలోని మలినాలను బయటకు పంపటానికి నశ్య కర్మ ఉపయోగపడుతుంది. ఈ మూడింటిని ఆయా కాలాల వారీగా చేయాల్సి ఉంటుంది. వసంత రుతువుకు ముందు కఫ శోధన, వర్షాకాలానికి ముందు వాత శోధన, శరత్‌ రుతువుకు ముందు పిత్త శోధన చేయాలి. దీంతో ధాతువులు బలపడి, వ్యాధి క్షమత్వం పెరుగుతుంది. పంచకర్మలు చికిత్సగానూ ఉపయోగపడటం గమనార్హం. వీటిని నిపుణుల పర్యవేక్షణలోనే చేయించుకోవాలి.

ఆహారం-విహారం
ఆహారం, నిద్ర, బ్రహ్మచర్యం ఆరోగ్యానికి మూల స్తంభాలు. ‘ఆహారశ్చ విహారశ్చ యస్యాత్‌ దోష గుణైః సమః ధాతుభిః విగుణశ్చాపి శ్రోతసాం సప్రదూషకః’.. ఆహార విహారాలు దోషాలకు అనుకూలంగా ఉండి ధాతువులకు వ్యతిరేకంగా ఉంటే వ్యాధులను కలగజేస్తాయి. దీనికి భిన్నంగా మసలుకోగలిగితే- అంటే.. ధాతువులకు అనుకూలమైన, దోషాలకు వ్యతిరేకమైన ఆహార, విహారాలను పాటిస్తే వ్యాధి క్షమత్వం పెంపొందుతుందన్నమాట.

* ఆహారం: తగు సమయంలో జీర్ణమయ్యే ఆహారాన్ని తగు పరిమాణంలోనే తీసుకోవాలన్నది నియమం. జీర్ణాశయాన్ని మూడు భాగాలుగా భావించుకొని.. ఒక వంతు ఘనాహారం, ఒక వంతు ద్రవాహారం తీసుకోవాలి. మిగతా భాగాన్ని ఖాళీగా ఉంచుకోవాలి. భోజనానికి భోజనానికి మధ్య కనీసం మూడు గంటల వ్యవధి ఉండాలి. భోజనంలో మధుర, ఆమ్ల, లవణ, కటు, తిక్త, కషాయ రసాలన్నీ తగుపాళ్లలో ఉండేలా చూసుకోవటం ముఖ్యం. వేసవిలో తేలికగా జీర్ణమయ్యేవి.. చలువ చేసే మధుర, ఆమ్ల రస ప్రధాన పదార్థాలు ఎక్కువగా తీసుకోవాలి. వరి పేలాల పొడి(సత్తుపిండి)లో పంచదార లేదా ఉప్పు కలిపి తీసుకోవటం మంచిది. ఇది తేలికగా జీర్ణమవుతుంది. ఓజస్సును వృద్ధి చేస్తుంది. వరి పేలాలు దొరక్కపోతే తెల్లజొన్న పేలాలైనా వాడుకోవచ్చు. రాగిజావ సైతం మేలే. వర్షకాలంలో లవణ రస ప్రధానమైనవి, చలికాలంలో కటు, తిక్త రస ప్రధానమైనవి తీసుకోవాలి. మరీ కొత్త బియ్యం అంతగా జీర్ణం కావు. మరీ పాత బియ్యంలో పోషకాలు తక్కువ. అందువల్ల ఆర్నెల్ల నుంచి ఏడాదిలోపు బియ్యం ఎంచుకోవాలి. ఆయా కాలాల్లో దొరికే పండ్లు, పండ్ల రసాలు తీసుకోవాలి. మధుమేహం వంటి వ్యాధులు గలవారు వైద్యుని సలహా మేరకు పండ్లు ఎంచుకోవాలి. మాంసాహారులైతే మాంస రసాలు (చికెన్‌ సూప్‌, బోన్‌ సూప్‌ వంటివి) తీసుకోవచ్చు.
* నిద్ర: ఓజస్సు వృద్ధి చెందటానికి నిద్ర, విశ్రాంతి చాలా అవసరం. ఆదాన కాలంలో ఎక్కువ, నిసర్గ కాలంలో తక్కువ నిద్ర అవసరమవుతుంది. వేసవిలో 8-10 గంటలు, వర్షకాలంలో 7-8 గంటలు, చలికాలంలో కాస్త తక్కువ సేపు నిద్రపోవాలి. ఎండా కాలంలో పగటి పూట కునుకు తీయొచ్చు.
* శ్రమ: వ్యాయామం ఓజస్సును పెంచుతుంది. రోజూ చిరు చెమట పట్టేంతవరకు వ్యాయామం చేయాలి.
* బ్రహ్మచర్యం: బ్రహ్మచర్యమంటే శృంగారానికి పూర్తిగా దూరంగా ఉండటం కాదు. శాస్త్ర విహితమైన సహజీవనం. విచ్చలవిడితనం తగదని గుర్తుంచుకోవాలి.
* ప్రశాంతత: కోపం, ఆందోళన, దుఃఖం వంటివన్నీ ఓజస్సును తగ్గిస్తాయి. అందువల్ల మానసిక ప్రశాంతత ముఖ్యం. యోగా, ధ్యానం ఇందుకు ఎంతగానో ఉపయోగపడతాయి.

రసాయనాలు
ఓజస్సు పెంపొందటానికి రోజూ తీసుకోదగిన రసాయనాల్లో ప్రధానమైనవి పాలు, నెయ్యి (నిత్యం క్షీర ఘృతాభ్యాసి). పాలు శరీరానికి అనుకూలమైనవి. అన్ని ధాతువులకు అనుకూలం. ఆవు పాలైతే మేలు. మంచి నెయ్యి ధాతు వృద్ధికి తోడ్పడుతుంది. నిత్యం వీటిని తగుపాళ్లలో తీసుకోవాలి.
* చ్యవనప్రాశను కాస్త తిని, పాలు తాగొచ్చు.
* తేనెలో లేదా పాలలో ఉసిరిక (ఆమ్లకి) చూర్ణం కలిపి తీసుకోవచ్చు.
* బ్రాహ్మీ లేహ్యం తిని, పాలు తాగొచ్చు.
* పాలలో అశ్వగంధ చూర్ణం కలిపి తీసుకోవచ్చు.
* శతావరి గడ్డలను పాలల్లో ఉడకపెట్టి తాగొచ్చు.

ఔషధాలు
* వసంత కుసుమాకర రసం మాత్రలు వ్యాధి క్షమత్వాన్ని పెంపొందిస్తాయి. మాంసాహారులైతే బృహద్‌చ్ఛాగల్యాది ఘృతం తీసుకోవచ్చు. (వీటిని వైద్యుల సూచనల మేరకు తీసుకోవాలి).

Tags :