అదిగో..అటు చూడు!

ఇది రొమ్ముక్యాన్సర్‌ అవగాహన మాసం

సమస్య కొత్తదేమీ కాదు. అలాగని నిర్లక్ష్యం చెయ్యటానికీ లేదు. రొమ్ముక్యాన్సర్‌ గురించి ఇప్పుడు మనకు బాగానే తెలుసు. కచ్చితమైన నిర్ధారణ పరీక్షలు, సమర్థ చికిత్సలు ఎందరికో కొత్త జీవితాన్ని ప్రసాదిస్తున్నాయి. అయినా ఎన్నో సందేహాలు, ఎన్నో అపోహలు. ఇలాంటి అనుమాన పొరలు తొలగించుకుంటేనే అసలు విషయం అవగతమవుతుంది. అవగాహనతోనే అసలు విజయం సొంతమవుతుంది.

మనదాకా ఎందుకొస్తుందన్న భరోసా ఎప్పుడో ఆవిరయ్యింది. పట్టణవాసులకే పరిమితమనుకున్న ధీమా సైతం ఏనాడో కరిగిపోయింది. రొమ్ముక్యాన్సర్‌ మనదేశంలోకి ప్రవేశించటమే కాదు, పట్టణాలను దాటుకొని గ్రామాల్లోకీ శరవేగంగా విస్తరించింది, విస్తరిస్తోంది. ధనిక పేద తేడా లేకుండా అన్ని వర్గాల మహిళలనూ చుట్టుముడుతోంది. ఒకప్పుడు మనదేశంలో మహిళల్లో గర్భాశయ ముఖద్వార క్యాన్సరే ఎక్కువ. ఇప్పుడు రొమ్ముక్యాన్సర్‌ దాన్ని మించిపోయింది. ఏటా 1.62 లక్షలకు పైగా కొత్త కేసులు నమోదవుతుండగా.. సుమారు 87 వేల మంది మహిళలు మృత్యువాత పడుతుండటం విషాదం. అంటే ప్రతి 10 నిమిషాలకు ఒకరు దీనికి బలవుతున్నారన్నమాట. పాశ్చాత్యదేశాలతో పోలిస్తే మనదగ్గర మరింత చిన్న వయసులోనే ఇది దాడి చేస్తుండటం.. 25-50 ఏళ్ల వారిలోనే అత్యధికంగా కనిపిస్తుండటం గమనార్హం. పైగా క్యాన్సర్‌ కణితి 5 సెం.మీ. కన్నా పెద్దగా అయిన తర్వాతే చాలామందిలో బయటపడుతోంది. అంటే అప్పటికే క్యాన్సర్‌ మూడు, నాలుగు దశలు దాటిపోయి ఉంటోందన్నమాట. అధునాతన పరీక్షలు, చికిత్స పద్ధతులు అందుబాటులోకి వచ్చినా ఎందుకీ దురవస్థ? మన సమాజంలో రొమ్ముక్యాన్సర్‌పై ఇప్పటికీ సరైన అవగాహన లేకపోటమే దీనికి ప్రధాన కారణం. ‘మా ఇంటా ఒంటా లేదు. నాకెందుకు వస్తుంది’ అని అనుకునేవారు కొందరు. ‘అది మామూలు గడ్డే, క్యాన్సర్‌ ఎందుకవుతుంది’ అని తాత్సారం చేసేవారు ఇంకొందరు. ఇలా తెలిసీ తెలియకా చేసే పొరపాట్లే ప్రాణాల మీదికి తీసుకొస్తున్నాయి. రొమ్ముల్లో ఏర్పడే గడ్డలన్నీ క్యాన్సర్‌ కాకపోవచ్ఛు అలాగని నిర్లక్ష్యం పనికిరాదు. క్రమం తప్పకుండా ఎవరికి వారు రొమ్ములను చేత్తో తాకి పరిశీలించుకోవటం.. రొమ్ము సైజులో, ఆకారంలో ఏవైనా తేడాలు వచ్చాయా? గడ్డలేవైనా తాకుతున్నాయా? చనుమొనల రూపురేఖలు మారాయా? అని చూసుకోవటం అవసరం. అనుమానం వస్తే ఒకసారి పరీక్షించుకొని, నిర్ధారణ చేసుకోవటం ద్వారా పరిస్థితి చేయి దాటకుండా చూసుకోవచ్ఛు అన్నింటికన్నా ముందు రొమ్ము క్యాన్సర్‌ అంటే ఏంటి? ఎందుకొస్తుంది? నివారణ మార్గముందా? అనేవి తెలుసుకొని, అవగాహన పెంచుకోవటం అత్యవసరం.

ఏంటీ రొమ్ముక్యాన్సర్‌?

ఒక్కమాటలో చెప్పాలంటే- రొమ్ము కణాలు అస్తవ్యస్తంగా, అతిగా వృద్ధి చెందటం. రొమ్ముల్లో క్షీరగ్రంథులు, క్షీరనాళాలు.. వాటి చుట్టూ కొవ్వు ఉంటాయి. క్షీరగ్రంథుల నుంచి ఉత్పత్తయ్యే పాలు.. క్షీరనాళాల ద్వారా చనుమొనలకు చేరుకుంటాయి. ఏ కారణంతోనైనా రొమ్ముల్లోని కణాలు ఒక పద్ధతంటూ లేకుండా అదేపనిగా ఆగకుండా విభజన చెందుతూ.. ఒక గడ్డలా ఏర్పడటమే క్యాన్సర్‌. ఇది రొమ్ములో ఎక్కడైనా తలెత్తొచ్ఛు క్షీరనాళాల్లో పుట్టుకొచ్చే క్యాన్సర్‌ను ‘డక్టల్‌ కార్సినోమా’ అని.. క్షీరగ్రంథుల్లో ఏర్పడే క్యాన్సర్‌ను ‘లోబ్యులర్‌ కార్సినోమా’ అని అంటారు.

మార్పులపై కన్నేయండి

* రొమ్ముల్లో నొప్పిలేని గడ్డలు.

* కొత్తగా ఎక్కడైనా మందంగా, గట్టిగా తగలటం.

* చనుమొనలు లోపలికి లాక్కుపోవటం.. వాటి ఆకారం, సైజు మారటం.

* చనుమొనల మీద లేదా చుట్టూరా ఎర్రటి దద్ధు

* చనుమొనల నుంచి రక్తం రావటం.

* రొమ్ముల మీద ఎక్కడైనా సొట్ట/గుంట పడటం.

* చంకల్లో గడ్డల్లాంటి వాపు

- ఇలాంటి మార్పులు కనిపిస్తే తాత్సారం చేయకుండా వెంటనే డాక్టర్‌ను సంప్రదించటం మంచిది.

కౌన్సెలింగ్‌ చాలా ముఖ్యం

క్యాన్సర్‌ వచ్చిందని తెలియగానే ఆందోళన కలగటం సహజమే. ఇక జీవితం ముగిసినట్టేననీ చాలామంది భయపడిపోతుంటారు. అందువల్ల వీరికి భరోసా, ధైర్యం కలిగించటం డాక్టర్‌ కర్తవ్యం. ఇప్పుడు మంచి చికిత్సలు ఉన్నాయి. ఆందోళన పడాల్సిన పనిలేదు. ఈ విషయంలో బాధితులతో పాటు కుటుంబ సభ్యులకు కౌన్సెలింగ్‌ ఇవ్వటం అవసరం. ‘నాకే ఎందుకొచ్చింది’ అని దిగులు పడుతూ, బాధపడుతూ కూర్చోకుండా ఒక సవాలుగా స్వీకరించేలా మనోధైర్యం కలిగించాలి. నెమ్మదిగా, అనునయిస్తూ సమస్య గురించి వివరించటంతోనే సగం చికిత్స అయిపోతుంది. మానసికంగా సిద్ధమైతే చికిత్స ఫలితాలూ మెరుగ్గా ఉంటాయి.

నిర్ధారణ- మూడు పద్ధతుల్లో

రొమ్ముక్యాన్సర్‌ను అనుమానించినప్పుడు చేత్తో తాకి పరిశీలించటం.. మామోగ్రామ్‌, అల్ట్రాసౌండ్‌ స్కాన్‌ పరీక్షలు చేయాల్సి ఉంటుంది. అనుమానం వస్తే అల్ట్రాసౌండ్‌ సాయంతో సూది ద్వారా చిన్న ముక్క తీసి (కోర్‌ నీడిల్‌ బయాప్సీ) పరీక్షిస్తారు. ఇలా మూడు పద్ధతుల్లో పరీక్షించటం (ట్రిపుల్‌ అసెస్‌మెంట్‌) తప్పనిసరి. అప్పుడే రొమ్ముక్యాన్సర్‌ను కచ్చితంగా నిర్ధారించటం సాధ్యమవుతుంది.

దశలను బట్టి చికిత్స

కొన్ని క్యాన్సర్‌ కణాలు అక్కడే ఉండొచ్ఛు మరికొన్ని చుట్టుపక్కల కణజాలానికి, ఇతర అవయవాలకు విస్తరించొచ్ఛు అందువల్ల కచ్చితమైన చికిత్సను నిర్ణయించటానికి ముందు క్యాన్సర్‌ ఎక్కడ తలెత్తింది, ఏ దశలో ఉందనేది తెలుసుకోవటం ముఖ్యం. వీటిని బట్టి శస్త్రచికిత్స, కీమోథెరపీ, రేడియేషన్‌, హార్మోన్‌ థెరపీ వంటి చికిత్సలు సూచిస్తారు. నిపుణుల బృందం చర్చించి ఎవరికి ఎలాంటి చికిత్స అవసరమన్నది నిర్ణయిస్తుంది.

ముందస్తు పరీక్షలు (స్క్రీనింగ్‌) ముఖ్యం

రొమ్ముల్లో తలెత్తే మార్పులపై కన్నేయటంతో పాటు 40 ఏళ్లు దాటిన మహిళలంతా క్రమం తప్పకుండా ఏటా (కనీసం రెండేళ్లకు ఒకసారైనా) మామోగ్రామ్‌ పరీక్ష చేయించుకోవటం ముఖ్యం. దీంతో క్యాన్సర్‌ ఆనవాళ్లను ముందుగానే పట్టుకోవచ్ఛు తొలిదశలోనే క్యాన్సర్‌ను గుర్తిస్తే చికిత్స తేలికవుతుంది. మామోగ్రామ్‌లో తక్కువ మోతాదులోనే రేడియేషన్‌ ప్రభావం ఉంటుంది. నొప్పి వంటి ఇబ్బందులేవీ ఉండవు. జన్యుపరంగా రొమ్ముక్యాన్సర్‌ వచ్చే అవకాశం గలవారికి ఎంఆర్‌ఐ పరీక్షా అవసరపడొచ్ఛ.

అపోహలు వీడండి

* రొమ్ముల్లో గడ్డలన్నీ క్యాన్సర్లేనా?

అన్నీ క్యాన్సర్‌ గడ్డలని భయపడాల్సిన పనిలేదు. నిజానికి 10 గడ్డల్లో 9 మామూలువే. అయినా గడ్డ ఉన్నట్టు అనుమానిస్తే తగు పరీక్షల ద్వారా నిర్ధారణ చేసుకోవటం అవసరం.

* రొమ్ముక్యాన్సర్‌ ఎందుకొస్తుందో చెప్పొచ్చా?

రొమ్ముక్యాన్సర్‌ ఎవరికి, ఎందుకొస్తుందనేది కచ్చితంగా చెప్పలేం. కొన్ని ముప్పు కారకాల గురించి మాత్రం బాగా తెలుసు. మహిళలు కావటం, వయసు మీద పడటం ప్రధాన ముప్పు కారకాలు. కుటుంబంలో ఎవరికైనా రొమ్ముక్యాన్సర్‌ వచ్చి ఉండటం.. త్వరగా (12 ఏళ్లకు ముందే) రజస్వల కావటం.. ఆలస్యంగా (55 ఏళ్ల తర్వాత) నెలసరి నిలిచిపోవటం.. సంతానం కలగకపోవటం, 30 ఏళ్ల తర్వాత తొలి సంతానం పుట్టటం.. దీర్ఘకాలం హార్మోన్‌ మాత్రలు వాడటం.. ఊబకాయం (ముఖ్యంగా నెలసరి నిలిచిన తర్వాత బరువు పెరగటం) వంటివీ ముప్పును పెంచొచ్ఛు ఇలాంటి ముప్పు కారకాలు గలవారు జాగ్రత్తగా ఉండటం అవసరం.

* కుటుంబంలో ఎవరికైనా ఉంటే కచ్చితంగా వస్తుందా?

కచ్చితంగా వస్తుందని చెప్పలేం. రక్త సంబంధికుల్లో రొమ్ముక్యాన్సర్‌ లేకపోయినా ఎంతోమంది దీని బారినపడటం చూస్తూనే ఉన్నాం. నిజానికి ఇలాంటివారి సంఖ్యే ఎక్కువ. కేవలం 5-10% మందిలోనే క్యాన్సర్‌ కుటుంబ చరిత్ర కనిపిస్తోంది. బ్రాకా1, బ్రాకా2 జన్యువుల్లో మార్పులు గలవారికి దీని ముప్పు ఎక్కువ. జన్యు మార్పులు ఉన్నప్పటికీ కచ్చితంగా జబ్బు రావాలనేమీ లేదు. కుటుంబపరంగా క్యాన్సర్‌ వచ్చే అవకాశం బలంగా ఉన్నవారికి బ్రాకా జన్యు పరీక్ష చేసి ముప్పు ఎక్కువగా ఉంటోందా? లేదా? అన్నది తెలుసుకోవచ్ఛు రక్త సంబంధికుల్లో ఎవరైనా 40 ఏళ్లలోపు రొమ్ముక్యాన్సర్‌ బారినపడటం.. ఏ వయసులోనైనా ఇద్దరు, అంతకన్నా ఎక్కువమంది రక్త సంబంధికులకు రొమ్ముక్యాన్సర్‌ రావటం.. రక్తసంబంధికుల్లో ఎవరికైనా రెండు రొమ్ముల్లో క్యాన్సర్‌ లేదా రొమ్ము, అండాశయ క్యాన్సర్‌ రెండూ రావటం.. రక్త సంబంధికుల్లో ఎవరైనా మగవారు రొమ్ము క్యాన్సర్‌ బారినపడటం వంటివి ఉంటే జన్యు పరీక్ష సూచిస్తారు. అదీ పూర్తిస్థాయిలో జన్యు కౌన్సెలింగ్‌ చేశాకే.

* మగవారికీ రొమ్ముక్యాన్సర్‌ వస్తుందా?

ఆడవారిలో ఎక్కువగా కనిపించినా మగవారికి రాకూడదనేమీ లేదు. ఆడ, మగ ఇద్దరికీ రొమ్ము కణజాలం ఉంటుందని మరవరాదు. బ్రిటన్‌లో ఏటా సుమారు 300 మంది మగవారు కొత్తగా రొమ్ముక్యాన్సర్‌ బారినపడుతున్నారని అంచనా. మనదేశంలో దీనికి సంబంధించి కచ్చితమైన గణాంకాలు లేవు.

* గర్భ నిరోధక మాత్రలతో వస్తుందా?

అలాంటి భయాలేవీ వద్ధు ప్రస్తుతం అందుబాటులో ఉన్న గర్భ నిరోధక మాత్రల్లో ఈస్ట్రోజెన్‌, ప్రొజెస్టిరాన్‌ హార్మోన్లు తక్కువ మోతాదుల్లోనే ఉంటున్నాయి. వీటితో రొమ్ముక్యాన్సర్‌ ముప్పేమీ పెరగదు.

నివారించుకోవచ్చా?

రొమ్ముక్యాన్సర్‌ నివారణకు కచ్చితమైన పద్ధతులంటూ ఏవీ లేవు. అలాగని నిరాశ పడాల్సిన పనిలేదు. కొన్ని జాగ్రత్తలతో దీని ముప్పును తగ్గించుకోవచ్ఛు రొమ్ముక్యాన్సర్‌ వచ్చే అవకాశం గలవారికీ ఇవి మేలు చేస్తాయి.

* బరువు నియంత్రణలో ఉంచుకోవాలి.

* బిడ్డకు చనుబాలు పట్టాలి.

* పండ్లు, కూరగాయలు ఎక్కువగా తినాలి. కొవ్వు, తీపి పదార్థాలు తగ్గించాలి.

* నెలసరి నిలిచిన తర్వాత హార్మోన్ల చికిత్స విషయంలో జాగ్రత్త అవసరం.

* మద్యం, పొగ అలవాట్ల జోలికి వెళ్లకపోవటం ఉత్తమం.