నిందాతీతుడు

జేతవన ఆశ్రమంలో అనింద్యుడు అనే మరుగుజ్జు ఉండేవాడు. అతడు సాటి భిక్షువుల అపహాస్యానికి వస్తువయ్యాడు. ‘త్రివిక్రమావతారం చాలించు.., పండ్లు అందడంలేదు కోసిపెట్టు’ అంటూ ఆటపట్టించేవారు. ఆ ఎగతాళి మాటలకు అనింద్యుడి ప్రతిస్పందన హుందాగా ఉండేది. ఎంత గేలి చేసినా ముఖంలో ప్రసన్నత, చిరునవ్వు మాయమయ్యేవి కావు. ‘పొట్టివాడు’, ‘వామనుడు’ లాంటి అపహాస్యాలకు బాధ కలిగినా మానసికంగా దైన్యాన్ని పొందేవాడు కాదు.  దేహం అనిత్యం, అశుచిమయం, దుఃఖభరితం- అనే మూడు స్థితులను పొందాల్సిందే అని గ్రహించినవాడు. అతడి క్షమను, ఓర్పును గమనించిన బుద్ధుడు ‘పర్వతం గాలికి చలించనట్లే అనింద్యుడు నింద, స్తుతులకు చలించడు. అదే స్థితప్రజ్ఞత. ఇదే పండితుల లక్షణం.

శైలో యథైక ఘనో వాతేన న సమీర్యతే ఏవం
నిందా ప్రశంసాశు న సమీర్యన్తే పండితాః’

అంటూ ప్రశంసించేసరికి గేలిచేసిన శిష్యులు సిగ్గుతో తలవంచుకున్నారు.

పద్మజ