ప్లాస్టిక్‌ తినే ఫంగస్‌!

వ్యర్థ ప్లాస్టిక్‌ ప్రపంచాన్ని భూతంలా పట్టి పీడిస్తోంది. దీన్ని వదిలించు కోవటానికి శాస్త్రవేత్తలు రకరకాల మార్గాలను అన్వేషిస్తున్నారు. అడవిలో చెట్లకు, రాలిపోయిన కొమ్మలకు అంటుకొనే వైట్‌-రాట్‌ ఫంగస్‌ ఈ విషయంలో కొత్త ఆశలు రేకెత్తిస్తోంది. సాధారణంగా ఇది కలపలోని కార్బన్‌ను జీర్ణం చేసుకొని వాతావరణంలోకి కార్బన్‌ డయాక్సైడ్‌ను విడుదల చేస్తుంది. అయితే తగినంత ‘తిండి’ దొరకనప్పుడు ఇది కలపకు బదులు ప్లాస్టిక్‌ను భోంచేయటం విశేషం.

కలపకు గట్టిదనం ఎక్కుడి నుంచి వస్తుందో తెలుసా? బలమైన సేంద్రియ పాలిమర్‌ పదార్థం లిగ్నిన్‌ నుంచే. వైట్‌-రాట్‌ ఫంగస్‌ కొన్ని ఎంజైమ్‌ల సాయంతో దీన్ని కూడా విచ్ఛిన్నం చేసేస్తుంది. అంత త్వరగా క్షీణించని ఇంత గట్టి కలపనూ ఇది జీర్ణం చేసుకోగలదంటే పాలీఎథిలీన్‌ (ప్లాస్టిక్‌) వంటి ఇతర  పదార్థాలనూ అరిగించుకోలదు కదా. ఇదే శ్రీలంకలోని కెలనియా యూనివర్సిటీ పరిశోధకులను ఆలోచింపజేసింది. వెంటనే రంగంలోకి దిగారు. మధ్య శ్రీలంకలోని డింబుల్‌గల అడవిలోంచి కలపను క్షీణింపజేసే 50 రకాల ఫంగస్‌ను సేకరించారు. వీటిని రెండుగా విభజించి కొన్నింటికి తక్కువ సాంద్రతతో కూడిన ప్లాస్టిక్‌ను.. మరికొన్నింటికి ప్లాస్టిక్‌, కలప రెండింటినీ ఆహారంగా వేశారు. ఇవి కలప కన్నా ప్లాస్టిక్‌నే ఎక్కువగా ఇష్టపడుతున్నట్టు, ముఖ్యంగా ప్లాస్టిక్‌ను బాగా విడగొడుతున్నట్టు గుర్తించారు. జీవక్రియ పరంగా ఈ ప్రాణులు మారే గుణాన్ని కలిగుంటున్నట్టు అనిపిస్తోందని, ఇది పరిణామక్రమం గొప్పతనం కావొచ్చని పరిశోధకులు చెబుతున్నారు. ఏది అందుబాటులో ఉంటే దాన్నే ఫంగస్‌ వినియోగించుకొని మనగలుగుతోందని వివరిస్తున్నారు. వైట్‌-రాట్‌ ఫంగస్‌ కొన్ని ఆక్సిడైజింగ్‌ ఎంజైమ్‌ల సాయంతో కలప, ప్లాస్టిక్‌ రెండింటినీ విడగొడుతుండటం గమనార్హం. లండన్‌లోని రాయల్‌ బొటానికల్‌ గార్డెన్స్‌ కీవ్‌ ప్రకారం.. ఇప్పటివరకూ ప్లాస్టిక్‌ను విచ్ఛిన్నం చేసే 430 జాతుల ఫంగస్‌, బ్యాక్టీరియాను గుర్తించారు. ఇవి విడుదల చేసే ఎంజైమ్‌లను గుర్తించి, వాడుకోగలిగితే ప్లాస్టిక్‌ వ్యర్థాలను తగ్గించుకోవటానికి తోడ్పడుతుందని శాస్త్రవేత్తలు ఆశిస్తున్నారు.