ముక్కు.. ఆరోగ్య మార్గం!

ముక్కు కేవలం శ్వాస మార్గమే కాదు. ఇదో ఎయిర్‌ కండిషనర్‌, హీటర్‌, ఫిల్టర్‌, మాయిశ్చరైజర్‌ కూడా! ముక్కు రంధ్రాల గోడలకు సన్నటి ముతక వెంట్రుకలుంటాయి. ఇవి మనం పీల్చుకున్న గాలిలోని దుమ్ముధూళి వంటి వాటిని ఫిల్టర్‌ మాదిరిగా వడపోస్తాయి. జిగురుపొరలేమో దుమ్ముధూళి ఊపిరితిత్తుల్లోకి వెళ్లకుండా పట్టి ఉంచుతాయి, గాలిలో తేమను నింపుతాయి, ఉష్ణోగ్రతను నియంత్రిస్తాయి. ఇవన్నీ జరిగాకే గాలి ఊపిరితిత్తుల్లోకి చేరుతుంది. ముక్కు రంధ్రాల్లోని గోడల పైభాగాన సుమారు 50 లక్షల నాడీ గ్రాహకాలు  ఉంటాయి. ఇవి మెదడులో కొన్నిచోట్ల ప్రచోదనాలను ప్రేరేపిస్తాయి. శ్వాస తీసుకున్న ప్రతీసారీ ముక్కులోకి వెళ్లిన గాలి ప్రవాహం జిగురు పొరల అడుగున ఉండే స్వయంచాలిత నాడీ కేంద్రాలను ప్రేరేపిస్తుంది. ఇవి శ్వాసక్రియ, జీర్ణక్రియ, రక్తప్రసరణ వంటి స్వయంచాలిత ప్రక్రియల మీద ప్రభావం చూపుతాయి. ఇలా ముక్కు మన శారీరక, మానసిక, భావోద్వేగ స్థితుల పైనా నేరుగా ప్రభావం చూపుతుంది. అందుకే ప్రాణాయామం వంటి శ్వాస నియంత్రణ పద్ధతులు ఆరోగ్య సంరక్షణకు ఎంతగానో తోడ్పడతాయి.