మా దారి కొత్త దారి!

‘సత్య’ శోధన
రైతుల కోసం ప్రత్యేక స్టార్టర్‌

ఇంజినీరింగ్‌ చదువుతున్నప్పుడు ఎలక్ట్రికల్‌ సేఫ్టీపై ప్రాజెక్టు చేయమన్నారు. పరిశోధనలో భాగంగా 30 మంది మిత్రులతో కలిసి వికారాబాద్‌ జిల్లా పరిగి వెళ్లాడు సత్యా. అప్పుడు తెలిసింది విద్యుదాఘాతంతో మన రాష్ట్రంలో ఎక్కువ మరణాలు సంభవిస్తున్నాయని. తన స్నేహితుడి మరణం కళ్లలో కన్నీరైంది. అప్పుడే ఈ విద్యుదాఘాత మరణాలను ఆపేందుకు ఏదైనా చేయాలని నిర్ణయించుకున్నాడు. గ్రామాల్లో మోటారు స్టార్టర్ల కారణంగానే 30శాతం మరణాలుంటున్నాయని గుర్తించిన ఆతను రైతుల కోసం ప్రత్యేక స్టార్టర్లను తయారు చేశాడు. స్వయంగా గ్రామాల్లోకి వెళ్లి కర్షకులకు తాను రూపొందించిన స్టార్టర్లను విక్రయించడమే కాకుండా.. విద్యుత్తు ప్రమాదాలు సంభవించకుండా తీసుకోవాల్సిన జాగ్రత్తలపై అవగాహన కల్పిస్తున్నాడు. ఇతని ప్రతిభను గుర్తించిన జర్మన్‌ ఎంబసీ ఈ అంశంపై మరిన్ని పరిశోధనలు చేయడానికి గతేడాది 7000 డాలర్ల ఉపకారవేతనం ఇచ్చింది. ప్రస్తుతం కేరళలోని ‘‘కాంతారి ఇనిస్టిట్యూట్‌ ఆఫ్‌ సోషల్‌ విజనరి’’లో ఉంటున్న సత్యా విద్యుదాఘాతంతో చనిపోయిన వారి కుటుంబ స్థితిగతులపై అధ్యయనం చేస్తున్నాడు.

‘భూ’పతి
నీరు అవసరం లేని మూత్రశాల

స్నేహితుడికి చూపై..
అంధుల కోసం సెన్సార్‌ షూ

పక్కన మనిషి సాయం లేనిదే బయటకు రాలేని స్నేహితుడి నరకయాతన కళ్లారా చూశాడో యువకుడు. కళ్లు లేని మిత్రుడికి కళ్లుగా మారదామనుకున్నాడు విశాఖపట్నంకు చెందిన కృష్ణసాయి. ఫ్రెండ్‌ చేతికర్రతో పడుతున్న ఇబ్బందులను గమనించాడు. కొత్తగా దీనికి పరిష్కారం చూపాలని నిర్ణయించుకున్నాడు. స్నేహితుడి(ప్రీతం) కోసం ప్రత్యేక పాదరక్షలు (బూట్లు) తయారు చేయాలని అనుకున్నాడు. దాదాపు రెండేళ్లు కష్టపడి 2015లో సెన్సార్‌ బూట్లను రూపొందించాడు. అవి ప్రీతంకు ఇచ్చి నడవమన్నాడు. చాలా సౌకర్యంగా ఉన్నాయని స్నేహితుడు చెప్పినప్పుడు సంతోషంతో పొంగిపోయాడు. ప్రస్తుతం అహ్మదాబాద్‌లోని నేషనల్‌ ఇనిస్టిట్యూట్‌ ఆఫ్‌ డిజైన్‌లో బోధకుడిగా ఉన్న కృష్ణసాయి.. బ్లైండ్‌ పీపుల్‌ ఆసోసియేషన్‌తో కలిసి తన ప్రాజెక్టును ముందుకు తీసుకెళ్తున్నాడు. నడుస్తున్నప్పుడు రెండు మీటర్ల దూరంలో ఉన్న గుంతలు, అడ్డంకులను సెన్సార్స్‌ ద్వారా ఈ పాదరక్షలు పసిగడతాయి. గుంతలను గుర్తించగానే బూటులో ఉండే సెన్సార్‌ పాదాలను ట్యాప్‌(తట్టడం) చేస్తుంది. మరీ దగ్గరగా ఉంటే తట్టే వేగం పెరుగుతుంది. దీంతో నడుస్తున్న వ్యక్తి వెంటనే దిశను మార్చుకునే వీలుంటుంది. రూ.3500లతో ఈ బూట్లను తయారు చేయొచ్చని కృష్ణసాయి చెబుతున్నాడు. వీటి ప్రత్యేకతను గుర్తించిన బాటా కంపెనీ ప్రస్తుతం అతనితో చర్చలు జరుపుతోంది. కార్పొరేట్‌ సోషల్‌ రెస్పాన్సిబిలిటీ కింద, బ్లైండ్‌ పీపుల్‌ అసోషియేషన్‌తో కలిసి వినియోగంలోకి తీసుకొచ్చే యోచనలో ఉన్నాడీ యువ తరంగం.

కళాభివందన
స్నేహితుల ఫ్యాషన్‌ డిజైనింగ్‌

రేఖ, వంద్య చదివింది ఫ్యాషన్‌ డిజైనింగ్‌. చేసేది హస్త కళలను ప్రోత్సహించడం. హైదరాబాద్‌లోని నిఫ్ట్‌ కళాశాలలో చదువుతున్న రోజుల్లో కొండపల్లి వెళ్లిన వీళ్లు, అక్కడ చెక్కతో బొమ్మ చేసిన దశావతారాలను చూశారు. ఎప్పటినుంచో ఒకే రకమైన బొమ్మలు చేస్తుండటంతో కొండపల్లి బొమ్మలకు డిమాండ్‌ తగ్గిపోతుందని గుర్తించి, కొత్తరూపం ఇవ్వాలనుకున్నారు. 2014లో చదువు పూర్తవగానే రెండేళ్లు పరిశోధన చేసి కొండపల్లి మొదలు, అనంతపురం తోలుబొమ్మలు, ఏటికొప్పాక లక్కపిడతలు, పెంబర్తి బ్రాస్‌వర్క్‌(ఇత్తడి పని) చేసే కళాకారులు, రంగారెడ్డి జిల్లా లంబాడీ మహిళలతో కలిసి పనిచేయాలని నిర్ణయించుకున్నారు. నేటి తరాన్ని ఆకర్షించేలా డిజైన్లు రూపొందించి చెక్కబొమ్మలు, లోహపు వస్తువులు, ప్రతిమలు, అభరణాలు, నగలు తయారు చేస్తున్నారు. మొదట ఇద్దరూ కలిసి రూపొందించిన డిజైన్లను కళాకారులకు పంపిస్తారు. వాటిని అనుసరించి అక్కడి వారు తయారు చేసిన వస్తువులను హైదరాబాద్‌కు తీసుకొచ్చి, తుది మెరుగులు దిద్దాక ఇస్మా.ఇన్‌లో, హైదరాబాద్‌లో నిర్వహించే ఎగ్జిబిషన్లలో విక్రయిస్తుంటారు. ఈ పనితో తమకు ఆదాయంతో పాటు కళాకారులకు ఉపాధీÅ దొరుకుతుందని, ముఖ్యంగా పురాతన కళలను బతికిస్తున్నామనే సంతృప్తి మిగులుతుందని చెబుతున్నారు స్నేహితురాళ్లు.