స్టాక్ మార్కెట్ పెట్టుబ‌డుల‌పై ప‌న్ను రేట్లు

సాంకేతిక‌త పెర‌గ‌డం, వివిధ జీరో బ్రోకరేజ్ ప్లాట్‌ఫామ్‌లు ఇస్తున్న ఆఫ‌ర్‌తో స్టాక్ మార్కెట్‌కు ప్రాప్యత సౌకర్యవంతంగా, సరళంగా మారింది. స్టాక్స్ , మ్యూచువల్ ఫండ్లలో వ్యాపారం చేయడం లేదా పెట్టుబడి పెట్టడం ద్వారా సంపాదించిన ఆదాయంపై పన్ను బాధ్యతలను తెలుసుకోవడం అత్యవసరం.

స్టాక్స్ , మ్యూచువల్ ఫండ్ల పన్ను:
స్టాక్స్ లేదా మ్యూచువల్ ఫండ్ల అమ్మకం వల్ల కలిగే లాభం లేదా నష్టాన్ని‘అమ్మకపు ఆదాయం’ అని పిలుస్తారు. వీటీపై డివిడెండ్ కూడా ల‌భిస్తుంది. అమ్మకపు ఆదాయం, డివిడెండ్‌పై ప‌న్ను వేరేవిధంగా ఉంటుంది. అమ్మకపు ఆదాయం పన్ను చెల్లింపు పెట్టుబడిదారు చేసిన అమ్మకం మొత్తంపై ఆధారపడి ఉంటుంది.

డివిడెండ్ ఆదాయం పన్ను పరిధి:
ఇది చాలా సులభం. డివిడెండ్లను సాధారణంగా ఇతర వనరుల నుంచి వచ్చే ఆదాయంగా ప‌రిగ‌ణిస్తారు. డివిడెండ్ చెల్లించే సంస్థ మూలం వద్ద పన్నును తగ్గిస్తుంది , ఇది పెట్టుబడిదారుల రకాన్ని బట్టి మారుతుంది.

అమ్మకపు ఆదాయం యొక్క పన్ను పరిధి:
(ఎ) క్రియాశీల వాణిజ్య పెట్టుబడిదారులకు, అమ్మకపు ఆదాయం “వ్యాపారం నుంచి వచ్చే ఆదాయం” అనే వర్గంలోకి వస్తుంది. డెలివరీ లేకుండా ట్రేడింగ్ చేస్తే ఊహాజ‌నిత‌ వ్యాపార ఆదాయం” గా పరిగణిస్తారు. బ్రోకర్ల కమిషన్, ఇంటర్నెట్ ఛార్జీలు, డీమాట్ ఖాతా ఛార్జీలు మొదలైన ఖర్చులను సంపాదించిన లాభాల నుంచి తీసివేయవచ్చు. ఇటువంటి సందర్భాల్లో, నికర లాభంపై పన్ను చెల్లించాలి, ఇచ్చిన ఆర్థిక సంవత్సరంలో ట్రేడింగ్ మొత్తం విలువ రూ. 5 కోట్లు దాటితే పన్ను ఆడిట్ చేయవలసి ఉంటుంది.

నష్టం జరిగితే, ఇతర ఆదాయ వనరులతో (జీతం మినహా) సర్దుబాటు చేయవచ్చు. అదనపు నష్టాన్ని ముందుకు తీసుకెళ్ళవచ్చు, తరువాతి సంవత్సరంలో వ్యాపార ఆదాయంతో స‌మ‌తుల్యం చేయవచ్చు.

సంవత్సరపు నష్టం, సాధారణ వ్యాపార నష్టం విషయంలో ఎనిమిది సంవత్సరాలు ముందుకు తీసుకెళ్లడానికి అనుమతి ఉంటుంది. ఊహాజనిత వ్యాపార నష్టానికి 4 సంవత్సరాలకు పరిమితి ఉంది, అది కూడా ఊహాజనిత వ్యాపార లాభాలతో మాత్రమే సర్దుబాటు అవుతుంది.

(బి) పెట్టుబడులు పెట్టే, చురుకుగా వ్యాపారం చేయని వ్యక్తుల కోసం, అమ్మకపు ఆదాయాన్ని మూలధన లాభాలు (క్యాపిట‌ల్ గెయిన్స్) గా వర్గీకరిస్తారు. మ్యూచువల్ ఫండ్స్ / స్టాక్స్ అమ్మకంపై ఈ పన్ను రేటు విక్రయానికి ముందు ఎంత‌కాలం హోల్డ్ చేసార‌నేదానిపై ఆధార‌ప‌డి మారుతుంది.

అమ్మకంపై నష్టం జరిగితే, దానిని 8 సంవత్సరాలు ముందుకు తీసుకెళ్లడానికి, లాభం పొందిన సంవత్సరంలో స‌ర్దుబాటు చేసే అవ‌కాశం ఉంది.

ఈక్విటీ షేర్లు, మ్యూచువ‌ల్ ఫండ్ల‌పై ప‌న్ను ఎలా వ‌ర్తిస్తుందో తెలుసుకుందాం…

రూ. 1 లక్షకు మించి ఇండెక్సేషన్ ప్రయోజనం లేకుండా (లిస్టెడ్ ఈక్విటీ షేర్లు / ఈక్విటీ-ఆధారిత మ్యూచువ‌ల్ ఫండ్ల‌ కోసం అందించిన దీర్ఘకాలిక మూల‌ధ‌న లాభాలపై మినహాయింపు 1 ఫిబ్రవరి 2018 నుంచి ఉపసంహరించారు)

లిస్టెడ్ కంపెనీల ద్వారా షేర్ బై-బ్యాక్: భారతీయ లిస్టెడ్ కంపెనీలు షేర్ బై-బ్యాక్ నిర్వహిస్తున్న చోట, వాటాదారుడు అందుకున్న ఆదాయంపై ప‌న్ను మిన‌హాయింపు ల‌భిస్తుంది. ఎందుకంటే షేర్ బై-బ్యాక్ ప‌న్ను, లిస్టెడ్ కంపెనీ చెల్లిస్తుంది

ఈక్విటీ ఎక్స్ఛేంజ్ ట్రేడెడ్ ఫండ్ల‌పై (ఈటిఎఫ్) ఈక్విటీ ఓరియెంటెడ్ మ్యూచువల్ ఫండ్లతో సమానంగా పన్ను వ‌ర్తిస్తుంది. డెరివేటివ్‌ల పన్ను పరిధిలోకి రాదు.