నీలోనే ఉన్న నువ్వు!

ప్రతి మనిషీ ‘నేనెవరు’ అని ప్రశ్నించుకోవాలి. తనలోకి తాను చూడగలగాలి. అంతర్మథనం సాగాలి. అదే నిజమైన సత్యాన్వేషణ, ఆధ్యాత్మిక ప్రయాణం, వేదాంతజ్ఞానం. ఈ మాటలు ఎందరో మహర్షులు, సద్గురువులు చెప్పారు. గ్రంథాలు, శాస్త్రాలు, ఉపనిషత్తులు పేర్కొన్నాయి. కనిపించేది అంతా కనుమరుగు అవుతుంది. శాశ్వతమైన సత్యమార్గాన్ని తెలుసుకో... అదే భగవంతుడి తత్వం. శరీరం తాత్కాలికం, కనిపించని ఆత్మ శాశ్వతం. కనిపించని పరమాత్మ దానికి ఆధారం. క్లిష్టమైన సంస్కృత శ్లోకాలతో వేద ప్రామాణికాలతో సాగే ప్రబోధాలవల్ల సామాన్య మానవుడు ‘నేనెవరు’ అనేది గుర్తించడంలేదు. తనను తాను విచక్షణతో తెలుసుకోలేక సందేహంలో ఊగిసలాడుతున్నాడు. ఆధ్యాత్మిక జ్ఞానం వైపు దృష్టి సారించడంలేదు. అది తనకు అర్థం కాని భాష, మతిని చాంచల్యంగావించే విద్యగా భావిస్తున్నాడు. సులభంగా, సరళమైన పదాలతో, ఉదాహరణలతో సాగే కథలు, పురాణాలు, ఇతిహాసాలు ఆకర్షించినట్లుగా వేదాలు, ఉపనిషత్తులు, తత్వశాస్త్రాలు సామాన్యుల్లో ప్రాచుర్యం పొంద డంలేదు. ‘దేవుణ్ని మీరు చూశారా’ అని వివేకానందుడు శ్రీరామకృష్ణుణ్ని ప్రశ్నించినప్పుడు ‘అవును, చూశాను, నీవు నన్ను ఎలా చూశావో అలాగే నేను దేవుణ్ని చూశాను’ అని సమాధానం ఇచ్చారు. దేవుడి గురించి, వారి తత్వం గురించి, వేదప్రమాణాలను వల్లె వేయలేదు. నిర్వచనం చెప్పలేదు. ప్రవచనం సాగలేదు. సూటిగా తాను దేవుణ్ని దర్శించానని చెప్పారు. ఆ సందేశమే అన్ని ఉపనిషత్తుల సారం. ‘ఈశ్వర సర్వ భూతానాం’ కనిపిం చేదంతా దైవస్వరూపమే. కానిది సృష్టిలో మరొకటి లేదు. సరళమైన, సులభమైన గురుబోధ నరేంద్రుణ్ని వివేకానందుడిగా తీర్చిదిద్దింది.

నేనెవరు అని ప్రశ్నించుకుని, నీలోకి నువ్వు చూడు అనే సందేశంలో దాగి ఉన్న అంతరార్థం మానవత్వ మార్గం. గ్రహాలపైకి ప్రయాణించే మనిషి, అగాధమైన సముద్రం లోతుకు వెళ్ళే మనిషి, కొన్ని అంగుళాల లోపల ఉన్న అంతరంగంలోకి వెళ్ళలేకపోతున్నాడు.

తాను, తన సంపద, అధికారం, పరివారం శాశ్వతమని మనిషి భావిస్తాడు. అవే అకృత్యాలకు, స్వార్థానికి, సంకుచిత మనస్తత్వానికి కారణాలు. స్వార్థం తగ్గిస్తే శ్రేయస్సు. కోరికను అదుపుచేస్తే శాంతి. మోహక్షయం మోక్షం. నేనెవరు అని ప్రశ్నించుకొనే కనీస జ్ఞానం ఇవ్వగలిగితే చాలు- మనిషి తనలోనే మనసు అనే క్షీరసాగరాన్ని మధించి అమృతాన్ని పొందుతాడు. అంతర్యామి బాహ్యంలో లేడు, పది అంగుళాల పరిమాణంలో నీలోని నువ్వుగా ఉన్నాడని నారాయణసూక్తం చెబుతోంది. ప్రతి ప్రాణీ నారాయణ స్వరూపమే. ఎవరికి సేవ చేసినా నారాయణుడికే చెందినట్లు. ఎవరిని బాధించినా నారాయణుణ్నే బాధించినట్లు. ఇదే బ్రహ్మోపదేశం.

పట్టాభిషేకమైనా, వనవాసమైనా స్థిరచిత్తంతో సాగిన శ్రీరాముడు దేవుడిగా మారాడు. శోకం వదిలి, ఫలితాన్ని ఆశించకుండా నీ కర్తవ్యాన్ని నిష్కామంగా నిర్వర్తించు అని బోధించిన కృష్ణుడు దేవుడిగా పూజలందుకొన్నాడు. అహింస పరమధర్మం. శాంతి, సౌఖ్యాలు సమాజ సేవలోనే దొరుకుతాయి. హృదయాన్ని వీణగా భావించి కరుణ, విషాదం, ఆనందం, దుఃఖం, అవమానం, సత్కారం తీగలుగా రాగాలు పలికిస్తే- అదే ఆనందమయ జీవితానికి ఆధ్యాత్మిక ప్రయాణం.

రావులపాటి వెంకటరామారావు