భవిష్యత్తు శక్తి వనరు.. గ్రీన్ హైడ్రోజన్
ఆవర్తన పట్టికలో మొదటి మూలకం హైడ్రోజన్.. అంతులేని సంపదగా అందుబాటులో ఉన్న మూలకం కూడా అదే. ఈ విశ్వంలో అది 90 శాతం ఉందని ఓ అంచనా.. అంతటి ప్రాధాన్యత కలిగిన హైడ్రోజన్ ఇప్పుడు ‘గ్రీన్ హైడ్రోజన్’గా ప్రపంచ దృష్టిని ఆకర్షిస్తోంది. అందుకు కారణం.. పర్యావరణ హితం. మనిషికి ఉన్న ‘శక్తి’ దాహాన్ని ఎకోఫ్రెండ్లీగా తీర్చేందుకు ఇదో చక్కని ఉపాయమని చెప్పుకోవచ్చు. మరైతే, ఈ గ్రీన్ హైడ్రోజన్ సంగతులేంటో తెలుసుకుందాం....
సైన్స్ సంగతులు
ఆవర్తన పట్టికలో మొదటి మూలకం హైడ్రోజన్.. అంతులేని సంపదగా అందుబాటులో ఉన్న మూలకం కూడా అదే. ఈ విశ్వంలో అది 90 శాతం ఉందని ఓ అంచనా.. అంతటి ప్రాధాన్యత కలిగిన హైడ్రోజన్ ఇప్పుడు ‘గ్రీన్ హైడ్రోజన్’గా ప్రపంచ దృష్టిని ఆకర్షిస్తోంది. అందుకు కారణం.. పర్యావరణ హితం. మనిషికి ఉన్న ‘శక్తి’ దాహాన్ని ఎకోఫ్రెండ్లీగా తీర్చేందుకు ఇదో చక్కని ఉపాయమని చెప్పుకోవచ్చు. మరైతే, ఈ గ్రీన్ హైడ్రోజన్ సంగతులేంటో తెలుసుకుందాం..
మనకు తెలిసినంత వరకూ మనిషి ఇంధనంగా వాడుకున్న తొలి ఖనిజ ద్రవ్యం ‘అస్పాల్టు’. క్రీస్తుపూర్వం 6 వేల ఏళ్ల క్రితం దీన్ని వాణిజ్య వస్తువుగా ఉపయోగించారు. తర్వాత ఇనుము లాంటి లోహాలను ముడి ఖనిజం నుంచి విడదీయడానికి కర్రబొగ్గుని ఉపయోగించేవారు. క్రీస్తు పూర్వం 11వ శతాబ్దంలోనే చైనాలో రాక్షసి బొగ్గు తవ్వకం మొదలయ్యింది. క్రీస్తు శకం 10వ శతాబ్దంలో అరబ్బులు శక్తి ఉత్పత్తికి చాలా కృషి చేశారు. జలచక్రాలు, గాలిమిల్లులు బాగా అభివృద్ధి పరిచారు. ఆ సమయంలోనే బర్మాలో భూమికి లోతుగా తవ్వి, విరివిగా పెట్రోలియం బయటకు తీసేవారు. అది మొదలు పెట్రోలియం టెక్నాలజీ బాగా అభివృద్ధి చెందింది. తర్వాత జలపాత శక్తిని విద్యుత్ శక్తిగా మార్చే పద్ధతులపై ఆధారపడడం మొదలయ్యింది. ప్రస్తుతం విద్యుత్ శక్తి వినియోగం భారీగా పెరిగిపోయింది. దీంతో రాక్షసి బొగ్గు, పెట్రోలియం, ఖనిజ వాయువులు, కలప, జలపాతాల నుంచి విద్యుత్ శక్తిని ఉత్పత్తి చేస్తూ పర్యావరణానికి ఊహించని హాని తలపెడుతున్నాం. ఈ క్రమంలోనే అందుబాటులో ఉన్న కొత్త దారుల్ని ప్రపంచం అన్వేషిస్తోంది.
ఖజానా ఖాళీ కాకపోకముందే..
ఒకవైపు ఖనిజ ఇంధనాల నిల్వలు తరిగిపోతున్నాయి. మరొక వైపు మనిషి శక్తిదాహం విపరీతంగా పెరుగుతోంది. ఈ ఖనిజ ఇంధనపు ఖజానా ఖాళీ కాకముందే కొత్తదారుల అన్వేషణలు మొదలయ్యాయి. అప్పుడే సౌరశక్తి ముందుకొచ్చింది. దాన్ని వాడుకుని కొంతమేరకు శక్తి అవరాల్ని తీర్చుకుంటున్నాం. ఇప్పుడు మనముందు మరొక ఆశాజనకమైన శక్తివనరు హైడ్రోజన్ కూడా ఉంది. ఈ హైడ్రోజన్ విశ్వమంతా వ్యాపించి ఉంది. 1800 సంవత్సరంలోనే అంతర్దహన యంత్రాలు పని చేయడం కోసం హైడ్రోజన్ను ఇంధనంగా వాడేవారు. 1960లో రాకెట్ ఇంధనంగా వాడుకుని చంద్రుడిపైకి రాకెట్ని పంపారు. హైడ్రోజన్, ద్రవ ఆక్సిజన్తో కలిసి అంతరిక్షంలో రాకెట్లను తీసుకుపోతున్న అద్భుత ఇంధనం ఇది. పరిశ్రమల్లో అయితే.. హైడ్రోజన్ని ఇంధనంగా వాడుకుంటూనే.. రసాయన మూలకంగానూ ఉపయోగించారు. అందుకే అమ్మోనియా ఎరువు తయారీలో హైడ్రోజన్ ఒక ముఖ్యమైన పాత్రధారిగా మారింది. 1950 నుంచి ఈ పరిశ్రమ విస్తరణ బాగా ఊపందుకుంది. కొవ్వులు, నూనెల్లో హైడ్రోజన్ను కలపడం పారిశ్రామికంగా జరుగుతున్న ప్రక్రియ.
రకరకాల హైడ్రోజన్లు..
హైడ్రోజన్ మనకు పలు రకాలుగా లభిస్తోంది. గ్రేహైడ్రోజన్, బ్లూహైడ్రోజన్, గ్రీన్ హైడ్రోజన్. శిలాజ ఇంధనాలయిన సహజ వాయువుల్ని ఉపయోగించి ఉత్పత్తి చేసిన హైడ్రోజన్ను గ్రేహైడ్రోజన్ అంటారు. దురదృష్టవశాత్తూ ప్రపంచ వ్యాప్తంగా ఉత్పత్తి అవుతున్న హైడ్రోజన్లో 95 శాతం గ్రేహైడ్రోజనే! హైడ్రోజన్ ఉత్పత్తి అయినప్పుడు వెలువడే కార్బన్తో పట్టిన హైడ్రోజన్ని బ్లూహైడ్రోజన్ అంటారు. ఈ రెండిటిలోనూ పర్యావరణానికి హాని చేసే కార్బన్ ఉంది. అక్కడే ‘గ్రీన్ హైడ్రోజన్’కి బీజం పడింది. సౌరశక్తి సాయంతో నీటిని హైడ్రోజన్, ఆక్సిజన్లుగా విడగొట్టడడం ద్వారా అంతులేని హైడ్రోజన్ ఇంధనం అందుబాటులోకి వస్తుంది. ఈ ఉత్పత్తిలో ఏ విధంగానూ కార్బన్ కలుషితం ఉండదు. అందుకే దీన్ని గ్రీన్ హైడ్రోజన్గా వాడకంలోకి తెస్తున్నారు.
ప్రయోజనాలు..
విద్యుత్ను శక్తి జనకంగా వాడుకోవడం కంటే గ్రీన్ హైడ్రోజన్ని శక్తి జనకంగా వాడుకోవడం వల్ల ఎన్నో లాభాలున్నాయి. విద్యుత్ని 1200 కిలోమీటర్ల దూరానికి మించి ప్రసారం చేయడం సాధ్యం కాదు. ఇందుకు ఆర్థిక పరిస్థితి అంగీకరించదు. ఖర్చు ఎక్కువ అవుతుంది. గ్రీన్హైడ్రోజన్ వాయువును పైపుల ద్వారా రవాణా చేయడానికి తక్కువ ఖర్చు అవుతుంది. 1600 కిలోమీటర్ల దూరం పైపులు బిగిస్తే.. విద్యుత్ తీగలకు అయ్యే ఖర్చులో సగం ఖర్చు అవుతుంది. అన్నింటికీ మించి హైడ్రోజన్ శక్తి వనరు పర్యావరణహితమైంది.
ఆవర్తన పట్టికలో మొదటి మూలకం..
1766లో హైడ్రోజన్ మూలకాన్ని హెన్రీకేవండిష్ కనుగొన్నప్పటికీ అంతకు ముందు నుంచీ మానవ సమాజం హైడ్రోజన్ని విశేషంగా వినియోగించడానికి అలవాటుపడింది. విద్యుత్ అనేది మన శక్తి ఆర్థిక వ్యవస్థకు ఐదో వంతు మాత్రమే సహకరిస్తోంది. మిగిలిన శక్తి అవసరాలకు ఘన, ద్రవ ఇంధనాలపై ఆధారపడుతున్నాం. ఇందులో 80 శాతం ఇంధనాల్ని ఇతర దేశాల నుంచి దిగుమతి చేసుకోవాల్సివస్తోంది. గ్రీన్ హైడ్రోజన్ ఇకపై పూర్తిగా వినియోగించుకోగలిగితే.. ఇంధనాల దిగుమతి అవసరం లేకుండా వాటి స్థానాల్ని భర్తీ చేయొచ్చు. అంతేకాదు.. ప్రస్తుతం మనం దిగుమతి చేసుకుంటున్న రసాయన పదార్థాలు మిథనాల్, అమ్మోనియా వంటి వాటిని కూడా గ్రీన్ హైడ్రోజన్ని వాడుకుని దేశీయంగా భారీగా ఉత్పత్తి చేయడం సాధ్యం అవుతుంది. 1970లలో ఉన్నట్టుగా కాకుండా ఇప్పటి పారిశ్రామిక టెక్నాలజీకి మూలధనం సమకూర్చడంలో ప్రపంచం ముందడుగు వేస్తోంది. నిరంతర నూతన పరికల్పనతో జరుగుతున్న కృషి కారణంగా గతంలో ఉన్న బ్యాటరీ, సోలార్పేనల్స్ ధరలు బాగా పడిపోయాయి. ఇంతవరకూ హైడ్రోజన్ ఆర్థిక బలోపేతానికి ఉన్న పలు నిర్మాణ అడ్డంకులు ఇప్పుడు తొలగిపోయాయి. ఇకపై మన దేశం గ్రీన్ హైడ్రోజన్ శక్తి వనరుల్ని వినియోగించుకునే దేశాల జాబితాలో తన స్థానం నిలబెట్టుకుంటుందని భావించొచ్చు.
Trending
గమనిక: ఈనాడు.నెట్లో కనిపించే వ్యాపార ప్రకటనలు వివిధ దేశాల్లోని వ్యాపారస్తులు, సంస్థల నుంచి వస్తాయి. కొన్ని ప్రకటనలు పాఠకుల అభిరుచిననుసరించి కృత్రిమ మేధస్సుతో పంపబడతాయి. పాఠకులు తగిన జాగ్రత్త వహించి, ఉత్పత్తులు లేదా సేవల గురించి సముచిత విచారణ చేసి కొనుగోలు చేయాలి. ఆయా ఉత్పత్తులు / సేవల నాణ్యత లేదా లోపాలకు ఈనాడు యాజమాన్యం బాధ్యత వహించదు. ఈ విషయంలో ఉత్తర ప్రత్యుత్తరాలకి తావు లేదు.
మరిన్ని
-
నాచులో నత్రజని ఫ్యాక్టరీ
ప్రకృతిలో బ్యాక్టీరియా, ప్రాణులు ఒకదాని మీద మరోటి ఆధారపడటం (సింబయోటిక్) మామూలే. కానీ ఆ బ్యాక్టీరియా ప్రాణిలో భాగంగా మారితే? శక్తినందించే వనరుగా పరిణమిస్తే? అలాంటి విషయాన్నే శాస్త్రవేత్తలు గుర్తించారు. -
లిథియం బ్యాటరీ పేలకుండా..
ఇప్పుడు లిథియం-అయాన్ బ్యాటరీలు లేని డిజిటల్ పరికరాలను ఊహించుకోలేం. సెల్ఫోన్ల దగ్గరి నుంచి స్మార్ట్వాచ్ల వరకూ అన్నింటికీ ఇవే ఆధారం. ఐప్యాడ్, మ్యాక్, ఎలక్ట్రిక్ టూత్బ్రష్, ట్రిమ్మర్ వంటివీ వీటితోనే పనిచేస్తాయి. -
అణువు మందం బంగారు పొర
బంగారాన్ని పొరలుగా మలచటం తెలుసు. కానీ అతి పలుచటి.. ఆ మాటకొస్తే కేవలం అణువు మందం పొరగా మలచటం చాలా కష్టం. ఇందుకోసం శాస్త్రవేత్తలు చాలాకాలంగా ప్రయత్నిస్తున్నారు. -
నక్షత్రాలూ సంచరిస్తాయి!
నక్షత్ర మండలంలో కోట్లాది నక్షత్రాలుంటాయి. సాధారణంగా ఇవి తమ నక్షత్ర మండలానికే పరిమితమవుతాయి. కానీ కొన్ని మాత్రం నక్షత్ర మండలాల మధ్య తిరుగుతుంటాయి. తమ నక్షత్ర మండలం గురుత్వాకర్షణకు కట్టుబడి ఉండవు. -
లాలీపాప్తో నోటి క్యాన్సర్ జాడ
క్యాన్సర్లను నిర్ధరించటానికి కణజాలం నుంచి చిన్న ముక్కను తీసి పరీక్ష చేస్తుంటారు (బయాప్సీ). ఇందుకోసం శరీరానికి కోత పెట్టాల్సి ఉంటుంది. నొప్పి పుడుతుంది. బయాప్సీ చేయటానికి నిపుణులు అవసరం. -
వరదొచ్చే.. వరదొచ్చే.. వారం ముందే అంచనా
కృత్రిమ మేధ (ఏఐ) రోజురోజుకీ కొత్త పుంతలు తొక్కుతోంది. కంపెనీలు వినూత్న టూల్స్ను సృష్టిస్తూ సత్తాను చాటుకోవటానికి ప్రయత్నిస్తున్నాయి. ఈ విషయంలో గూగుల్ ఇటీవల గొప్ప పురోగతిని సాధించింది. -
భూగర్భంలో నీరెంత?
భూమి మీద మూడొంతుల మేర ఉండేది నీరే. మరి భూగర్భంలో ఎంత నీరుంటుంది? ఎంతుంటే ఏంటని మనం అనుకుంటామేమో గానీ శాస్త్రవేత్తలు అలా కాదు. -
గది ఉష్ణోగ్రత వద్దే క్యూబిట్లు స్థిరంగా..
క్వాంటమ్ కంప్యూటింగ్ శరవేగంగా అభివృద్ధి చెందుతోంది. సమాచార పరిశీలన, విశ్లేషణ ప్రక్రియలో విప్లవాత్మక మార్పులకు శ్రీకారం చుడుతోంది. -
పాలపుంత కేంద్రం తెలుసా?
మన నక్షత్ర మండలమైన పాలపుంత కేంద్రం ఎక్కడుందో తెలుసుకోవాలని అనుకుంటున్నారా? అయితే ఐఫోన్ కొత్త యాప్ సాయం తీసుకోవచ్చు. -
పీసీఆర్ కథ
పాలిమరేజ్ చైన్ రియాక్షన్ అంటే ఎవరికీ తెలియకపోవచ్చు. కానీ పీసీఆర్ పరీక్ష అనగానే అంతా గుర్తుపట్టేస్తారు. కొవిడ్ విజృంభించినప్పుడు ఇదెంత ప్రాముఖ్యం సంతరించుకుందో తెలిసిందే -
పురాతన నక్షత్ర మండలం సరికొత్త సవాల్
కృష్ణ పదార్థం (డార్క్ మ్యాటర్) చుట్టూ ఉండే భారీ పరివేషాల సమీపంలో తొలి నక్షత్ర మండలాలు ఏర్పడ్డాయని ఖగోళ శాస్త్రవేత్తలు భావిస్తుంటారు. -
సుదూర అంతరిక్షంలో మరో భూమి!
భూమి ఆయుష్షు ఏటికేడు తగ్గుతూ వస్తోంది. వనరులూ తగ్గుతూ వస్తున్నాయి. దీన్ని దృష్టిలో పెట్టుకునే మన భూమిలాంటి నివాసయోగ్య గ్రహాల కోసం ఖగోళ శాస్త్రవేత్తలు చాలాకాలంగా అన్వేషిస్తూనే ఉన్నారు. ఒకవేళ భవిష్యత్తులో ఎప్పుడైనా భూమి నివసించటానికి పనికిరాకుండా పోతే, మానవజాతి అంతరించకుండా చూడటం దీని ఉద్దేశం. ఈ నేపథ్యంలో అమెరికా అంతరిక్ష సంస్థ నాసా శాస్త్రవేత్తలు ‘భారీ భూమి’ని (సూపర్ ఎర్త్) గుర్తించారు. -
ఇంటి గాలిని వడపోసే మొక్క
వాయు కాలుష్యం అనగానే రద్దీ రహదారులు, పారిశ్రామిక పాంతాలే గుర్తుకొస్తాయి. కానీ ఇళ్లు, కార్యాలయాలూ తక్కువేమీ కాదు. ఆ మాటకొస్తే బెంజీన్, టొల్యూన్, జైలీన్, ఫార్మాల్డిహైడ్ వంటి వాయు కాలుష్య కారకాలు ఆరుబయట కన్నా ఇంటి లోపలే 2 నుంచి 5 రెట్లు ఎక్కువని అమెరికాకు చెందిన ఎన్విరాన్మెంటల్ ప్రొటెక్షన్ ఏజేన్సీ చెబుతోంది. -
అంగారకుడి శోధనకు వినూత్న వ్యోమనౌక
అంగారకుడి శోధనకు అమెరికా అంతరిక్ష సంస్థ నాసా వినూత్న వ్యోమనౌకను రూపొందించనుంది. దీని పేరు మార్స్ ఏరియల్ గ్రౌండ్ ఇంటెలిజెంట్ ఎక్స్ప్లోరర్ (మ్యాగ్గీ). -
గోబర్ గ్యాస్ రాకెట్!
గోబర్ గ్యాస్తో వంట చేసుకోవటం పాత విషయమే. దీంతో రాకెట్లనూ నడపొచ్చని తెలుసా? జపాన్కు చెందిన ఒక అంతరిక్ష సంస్థ అలాంటి రాకెంట్ ఇంజిన్నే రూపొందించింది. -
హ్యామ్- అంతరిక్షంలోకి వెళ్లిన తొలి చింపాంజీ
మనుషుల కన్నా ముందు జంతువులే అంతరిక్షంలో అడుగుపెట్టాయి. వీటిల్లో హ్యామ్ అనే చింపాంజీ ఒకటి. అమెరికా చేపట్టిన మెర్క్యురీ ప్రాజెక్టులో భాగంగా ప్రయోగాత్మక రాకెట్ ద్వారా ఇది అంతరిక్షంలోకి వెళ్లింది. అప్పుడు హ్యామ్ వయసు మూడున్నరేళ్లే. గంటకు 8,046 కిలోమీటర్ల వేగంతో దూసుకెళ్లిన రాకెట్ ద్వారా ఇది 241 కిలోమీటర్ల ఎత్తుకు చేరుకుంది. -
స్వయం ప్రయోగశాలలు
స్వయం చోదక వాహనాల గురించి తెలిసిందే. ఎక్కి కూర్చోగానే వాటంతటవే గమ్యానికి చేరుస్తాయి. మొదట్లో సైన్స్ ఫిక్షన్ కథలా అనిపించినా ఇప్పుడివి కొన్నిదేశాల్లో నిత్య జీవనంలోకీ వచ్చేశాయి. -
భారీ విశ్వదర్శిని!
అంతర్జాతీయ టెలిస్కోప్ ప్రాజెక్టు స్క్వయర్ కిలోమీటర్ అరే(ఎస్కేఏ)లో మనదేశం అధికారికంగా చేరనుంది. దీని నిర్మాణానికి రూ.1,250 కోట్లు కేటాయించాలని నిర్ణయించింది. -
కీటకం ఈత గుట్టు
కీటకాలకు ఒలింపిక్ క్రీడల పోటీలు నిర్వహిస్తే ఈతలో వర్లిగిగ్ బీటిల్ బంగారు పతకం కొట్టేయటం ఖాయం. ఉండేది సెంటీమీటరు పొడవే అయినా వేగంలో దీన్ని మించిన కీటకం లేదు -
కిరణజన్య సంయోగక్రియ మూలం!
మన భూమ్మీద ప్రాణులు జీవించి ఉండటానికి ఆక్సిజన్నే ఆధారం. దీనికి మూలం కిరణజన్య సంయోగక్రియ. వృక్షాలు, మొక్కలు గాల్లోంచి కార్బన్ డయాక్సైడ్, భూమిలోంచి నీరు, సూర్యుడి నుంచి కాంతిని గ్రహించి చక్కెరను సృష్టించుకుంటాయి. -
బొగ్గు దాణా!
బొగ్గుతో ఏం చేస్తారు? పొయ్యిలో మండించి వంట వండుకుంటారు. విద్యుత్ కేంద్రాల్లో విద్యుత్తు ఉత్పత్తి చేస్తారు. ఇంకేం చేస్తారు? చైనా శాస్త్రవేత్తలైతే దాణానూ తయారుచేస్తారు
తాజా వార్తలు (Latest News)
-
నేటి రాశి ఫలాలు.. 12 రాశుల ఫలితాలు ఇలా... (03/05/24)
-
ఫొటోషూట్లో హొయలు.. వావ్ అనిపించేలా జాన్వీ.. కట్టిపడేసిన హెబ్బా
-
కిమ్ ‘సుఖం’ కోసం.. ఏడాదికి 25 మంది యువతులు!
-
ఆ క్యారెక్టర్ ప్లే చేయాలంటే భయమేసింది: రాశీఖన్నా
-
డిప్లొమాటిక్ పాస్పోర్ట్తో జర్మనీకి ప్రజ్వల్.. విదేశాంగ శాఖ వెల్లడి
-
అభిమాని బర్త్డే సెలబ్రేట్ చేసి.. ఖరీదైన గిఫ్ట్ ఇచ్చి.. వీడియో వైరల్